Sinds de kredietcrisis word je als leek steeds vaker geconfronteerd met financiële termen die weinig tot de verbeelding spreken. Private equity bijvoorbeeld. Voor velen een vaag begrip, maar dichterbij dan je denkt.
AMSTERDAM – 23 jan. Het is zaterdagmiddag. Met het Financieele Dagblad en broodjes van Bakker Bart zit je aan de keukentafel. Je zoekt je leesbril. Twee voor de prijs van een bij Hans Anders. Ondertussen beleg je een broodje met een plak Uniekaas en neem je een slok Simon Lévelt thee. De ANP berichten in de krant stemmen je somber. Je legt de krant weg en zet de televisie aan. Maar ook van het thuiswinkelprogramma op SBS6 word je niet vrolijk. Je besluit naar buiten te gaan. Je slentert w
at door de Kalverstraat. Langs
de Hema, Perry Sport, Jamin, Bijenkorf en weer naar huis. Het is koud. Je hebt behoefte aan zon en aan een borrel. Op Sunweb.nl boek je vast een zomervakantie. Met een Bokma in de hand droom je weg bij plaatjes van wuivende palmen en witte stranden.
Achter al deze merken en bedrijven zit een verhaal. Het verhaal van bedrijven in geldnood, die alleen kunnen voortbestaan met geld van private investeerders. Of het verhaal van florerende bedrijven, waarvan de directie op het hoogste punt eruit wil stappen en het bedrijf wil verkopen aan de hoogste bieder.
De term private equity (letterlijk: privaat vermogen) wordt sinds de kredietcrisis steeds vaker gebruikt. Toch hebben weinig mensen een beeld van de wereld die hierachter schuil gaat. En dat terwijl de private equity investeerder niet meer is weg te denken uit het dagelijks leven. Hema, Gouden Gids, Iglo, ANP, Gazelle, SBS6 en Bols zijn, samen met vele andere bedrijven, in handen van deze groep investeerders.
Een private equity firma, ook wel private equity huis genoemd, is een bedrijf dat investeert in niet beursgenoteerde ondernemingen. Omdat deze ondernemingen geen aandelen kunnen uitgeven als ze geld nodig hebben, moeten zij in zo’n geval een beroep doen op banken of op private investeerders zoals private equity huizen. Een private equity huis komt aan zijn kapitaal via pensioenfondsen, verzekeraars en andere grote beleggers. Een kleiner deel wordt gefinancierd door banken. Met dat geld koopt het private equity huis zich in, vaak zodanig dat het de meerderheid van de aandelen bezit. Het reorganiseert of saneert het bedrijf en verkoopt het na verloop van tijd, gemiddeld na 5 jaar, weer met winst. Als het goed gaat tenminste.
2007 was voor de Nederlandse private equity huizen zoals Alpinvest, Gilde en HAL investments een bijzonder goed jaar. In totaal hebben zij in dat jaar 22,5 miljard euro geïnvesteerd in ruim 1.350 bedrijven, waarvan 75% in Nederland is gevestigd. De cijfers van 2008 worden eind april door de Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen (NVP) bekend gemaakt. Door de kredietcrisis zullen met name de cijfers van het vierde kwartaal van 2008 tegenvallen, waardoor de cijfers van heel 2008 onder druk komen te staan. Ciel Stevens, secretaris van de NVP, verwacht een daling van circa 40% ten opzichte van de investeringen in 2007.
Ook het aantal transacties neemt af. Hoewel de private equity huizen zelf nog over voldoende kapitaal beschikken om ook in 2009 investeringen te kunnen doen, is het door de crisis moeilijker om financiering van banken te krijgen. Bovendien proberen de bedrijven die actief op zoek zijn naar investeerders de verkoopprijs zo hoog mogelijk te houden, ongeacht de economische crisis. Stevens: ‘Ik verwacht wel dat die prijzen in de loop van 2009 omlaag gaan, dat kan niet anders. De crisis schept ook nieuwe kansen. Een bedrijf zal een onderdeel dat slecht loopt en dat niet deel uitmaakt van de core business van dat bedrijf, eerder afstoten. Met behulp van private equity kan zo’n onderdeel dan zelfstandig voortbestaan.’
De halleluja stemming van 2007 en de eerste helft van 2008 is ook bij de private equity huizen verdwenen. 2009 wordt een moeilijk jaar, maar biedt wel kansen, volgens de NVP. De gevels van de winkels aan de Kalverstraat blijven voorlopig dus ongewijzigd. Met het verschil dat je nu weet wie erachter zit.