Gisteren vond de derde en laatste inspraakavond over de Rode Loper plaats. Bewoners en ondernemers van de Vijzelstraat en de Vijzelgracht gaven hun visie op de plannen van stadsdeel Centrum om hun straat te renoveren. De betrokkenen geloven niet dat het stadsdeel haar beloftes van ‘allure’ in de Vijzelstraat kan waarmaken.
AMSTERDAM – 28 jan. Ging de eerste inspraakbijeenkomst over de Rode Loper vooral over auto’s en de tweede over geld, bij de derde en laatste bijeenkomst lag de nadruk op fietsen. ‘Ik was vorig jaar op bezoek bij de gemeente Maastricht. Ik liep met wat ambtenaren door de binnenstad. Het viel me op dat er nergens fietsen stonden. Hoe doen jullie dat toch, vroeg ik aan mijn collega’s. Ze keken me verbaasd aan. Het is hier verboden om je fiets zomaar ergens neer te zetten, zeiden ze. De aanwezige bewoners, ondernemers, raadsleden en ambtenaren lachen om de anekdote van presentator Boudewijn Oranje.
De fiets neemt een belangrijke plaats in bij de herinrichting van het gebied. Op het traject tussen het Stationsplein en de Weteringschans komt waar mogelijk een vrijliggend fietspad. Daar waar er geen plaats is voor een fietspad komen brede fietsstroken. Een bewoonster reageert verbaasd op deze aandacht voor fietsers. ‘Fietsers zijn geen zwakke verkeersdeelnemers. Fietsers zijn in Amsterdam de baas.’ Ze pleit voor duidelijke onderbrekingen van fietspaden bij zijstraten zodat ze haar niet meer omver rijden als ze de straat oversteekt. Ook als er een stoplicht staat. ‘Want voor rood stoppen fietsers niet in Amsterdam.’
Oranje herkent haar frustratie. Drie jaar geleden was hij op een bijeenkomst over het wijkveiligheidsplan waar bewoners naar hun grootste ergernissen werd gevraagd. ‘De bewoners hadden de meeste moeite met fietsers die voor de Albert Heijn tegen het verkeer in fietsen. Op de tweede plaats stonden mensen die dwars over het Waterlooplein fietsen en in de derde plaats irriteerden mensen zich aan geparkeerde fietsen op de stoep. Dat laatste is ook de vrees van de bewoners en ondernemers rondom de Vijzelstraat. In de nota van uitgangspunten Rode Loper wordt uitdrukkelijk gezegd dat er op de stoep ‘zo min mogelijk objecten worden geplaatst’. De openbare ruimte moet ‘zo leeg mogelijk’ zijn en er ‘verzorgd’ uitzien.
Verschillende aanwezigen wijzen erop dat die twee ambities moeilijk samengaan. Wanneer er geen fietsrekken komen, zullen fietsers hun rijwielen tegen muren, palen, bruggen of gewoon midden op de stoep zetten. Het straatbeeld verrommelt dan. Van de allure waar in de nota over gesproken wordt, blijft dan weinig over. Eén bewoonster stelt voor dat de gemeente panden opkoopt en daar fietsenstallingen in maakt. Of afdakjes op de stoep bouwt. Het interesseert de oudere mevrouw niet dat de ontwerper daar niet blij mee zou zijn. ‘Houdt de ontwerper niet van dakjes? Dan had hij beter geen architect geworden.’
De bewoners en ondernemers van de Vijzelstraat en Vijzelgracht zijn minder enthousiast over de doelstellingen van hun straten dan die van het Rokin en het Damrak. Een netjes geklede wat oudere meneer zou liever een nota lezen zonder de woorden ‘allure’ en ‘Rode Loper’ erin. Dat voorkomt teleurstellingen. Volgen hem blijft De Vijzelstraat ‘grauw en grijs’. De donkere passages van het ABN-AMRO gebouw vallen onder de verantwoordelijkheid van de eigenaren Vesteda en Het Oosten en die hebben nog geen renovatieplannen.
Projectleider Rob Pistor zei op de eerste inspraakavond dat de Vijzelstraat ‘in Mumbaï niet zou misstaan’. Een foto van een van de donkere passages werd in de presentatie van de Rode Loper als voorbeeld gebruikt van wat er mis is in de Vijzelstraat. Daarnaast blijft de straat geasfalteerd, terwijl op de rest van het Rode Loper traject klinkers worden gelegd. Samen met de rondslingerende fietsen levert dat volgens een bewoonster een beduidend minder rooskleurig beeld op dan in de nota wordt geschetst. ‘Ik krijg hier eerder een autogevoel bij dan een alluregevoel.’