Amsterdam kent duizenden expats. Een speciale belastingregeling moet Nederland aantrekkelijk maken voor hoogopgeleide migranten. Aan hun contact met Nederlandse Amsterdammers wordt minder aandacht besteed.
Amsterdam, 15 feb. – “Zij komt uit Honolulu. Denk je nou echt dat ze in Amsterdam woont vanwege het weer?” vraagt een expat met de bijnaam Laki, wijzend op een vrouw uit Hawaï. Nee dus. “De enige reden dat Amsterdam aantrekkelijk maakt voor expats is het belastingklimaat.”
In Amsterdam wonen ongeveer negentigduizend mensen met alleen een buitenlands paspoort. Van die negentigduizend wonen 14.000 buitenlanders korter dan een jaar in Amsterdam. De kenmerken van deze groep heeft de gemeente Amsterdam laten onderzoeken door onderzoeksbureau Decisio. De helft van hen komt uit de Europese Unie om hier te werken of te studeren. Hoeveel van hen hier werken en dus expat zijn is niet bekend, omdat dat niet geregistreerd wordt. Veertienhonderd nieuwe buitenlanders zijn kennismigranten, hoogopgeleide werknemers van buiten de EU. Zij vallen sowieso onder de term ‘expat’ en wonen vooral in stadsdeel Zuid.
Geld
Sinds januari 2001 bestaat in Nederland een gunstige belastingregeling voor expats. In overleg met hun werkgever kunnen zij dertig procent van hun salaris belastingvrij krijgen. “Op die manier willen we zoveel mogelijk hoogopgeleide kennismigranten naar Nederland halen”, zegt een woordvoerder van het ministerie van Financiën.
Uit het rapport van Decisio blijkt dat het aantal expats in Nederland de afgelopen jaren is flink gestegen. In 2004 waren er 16 kennismigranten van buiten Europa ingeschreven bij de gemeente Amsterdam, in 2008 waren dat er 1291. De meeste expats in Amsterdam komen uit India. Zij werken vooral in de ICT, zo blijkt uit een onderzoek van het Europees Migratienetwerk. Ook komen veel expats uit de Verenigde Staten, Turkije en Australië. Vanuit Europa is het aantal expats en studenten in vier jaar bijna verdubbeld. De meeste komen uit Engeland. Expats verdienen per jaar minimaal 49.087 euro. Tenzij ze onder de dertig jaar oud zijn, dan wordt een werknemer met een salaris vanaf 35.997 expat genoemd.
Toerist?
De expats die in Amsterdam leven, ontmoeten elkaar via organisaties die uitjes voor expats organiseren: borrels, bowlingavonden of andere bijeenkomsten. Nederlanders ontmoeten ze minder vaak. “Ik had toen ik reisde een aantal Nederlanders ontmoet en vond ze open”, vertelt Hugh uit Ierland. Hij woont nu twee jaar in Nederland en kent ongeveer tien Nederlanders. “Het zijn niet echt vrienden. Nederlanders zijn veel minder toegankelijk dan ik verwacht had.” Andere expats zijn het met hem eens. Het lukt ze niet in contact te komen met Nederlandse Amsterdammers. “Iedereen denkt dat je toerist bent. De mensen realiseren zich niet dat er een hele grote expat-gemeenschap aanwezig is in Amsterdam”, zegt Laki. “Amsterdammers zijn conservatiever dan ik verwacht had”, zegt expat Artemy. “Ze gaan nog steeds om met de vrienden waarmee ze zijn opgegroeid. Ze zijn aardig maar doen niet erg hun best om je erbij te betrekken.”
Het Expatcenter van de gemeente houdt zich niet bezig met het contact tussen expats en Nederlandse Amsterdammers. Zij helpen expats met administratieve taken zoals hun registratie bij de gemeente en zijn niet bereid om de pers te woord te staan.
Op het werk spreken de meeste expats geen Nederlands, maar Engels. “Mensen kijken me raar aan omdat ik nog geen Nederlands spreek, maar tegelijkertijd krijg ik geen kans om het te leren”, vertelt Laki. “Iedereen praat automatisch Engels of verbetert je als je een beetje gebrekkig Nederlands praat. Ze stellen je niet op je gemak” Na 2,5 jaar in Amsterdam wonen kent hij één zin: “De trein naar Schiphol van 17.32 heeft een vertraging van ongeveer tien minuten.”