De lessen van de Kolenkit

Iets meer dan een miljoen euro moet de renovatie van het Borstblok kosten. Weggegooid geld met het oog op de sloop? Nee, zegt Lambriex, want ook dat past in de nieuwe filosofie. Niet alles hoeft voor de eeuwigheid geregeld te worden, soms is het beter om tijdelijke oplossingen te zoeken waar de buurt nu wat aan heeft.

Neem bijvoorbeeld het Jan van Schaffelaarplantsoen vlak naast de A10, voorheen een grauw parkeerterrein tegenover de Kolenkit, de kerk waarnaar de buurt vernoemd is. Er zou een winkelcentrum en hoogbouw neergezet worden door ontwikkelaar Hillen en Roosen die, vlak nadat het in 2009 was begonnen aan het project, failliet ging door de crisis op de vastgoedmarkt. Het resultaat was dat het terrein lange tijd braak lag en dat de entree van de buurt er nog onherbergzamer uitzag: een zandvlakte met een hek eromheen.

Inmiddels is het plantsoen door kunstenaarscollectief Cascoland omgetoverd tot de HoutsKolenkit, een picknickweide met barbecues en kippenhokken. In de winter lag er een schaatsbaan. Alles is zo gebouwd dat het binnen een paar dagen opgedoekt kan zijn – mochten er opeens toch concrete verbouwingsplannen komen.

Zover is het nog niet, laat Lambriex weten, wiens bureau in het stadsdeelkantoor op een steenworp afstand staat. Onlangs konden partijen ideeën insturen voor het terrein. Lambriex: “Zo ging het vaak fout. Dat wij zelf verzonnen wat mensen wilden. Nu vragen we de ondernemers: wat willen jullie?”

HoutsKolenkit met op de achtergrond het stadsdeelkantoor en de Kolenkitkerk. Foto: AL

Een onrendabel project
Ook de woningcorporaties willen niet meer eenzijdig voor mensen besluiten wat goed voor ze is. “Wij begeven ons ook op de markt”, zegt Peter Visser van Eigen Haard, “dus moeten we rekening houden met de grillen van die markt. Bouwen voor leegstand, dat doen we niet meer.” Zo zou de volgende fase na The New Kit, waarvan de bouw volgend jaar begint, eerst volledig uit koopwoningen bestaan, maar Eigen Haard constateerde dat dat “niet marktconform” was. Nu komen er 57 sociale huurwoningen en 56 vrijesectorhuurwoningen.

In tegenstelling tot Rochdale wil Eigen Haard best toegeven dat er fouten zijn gemaakt in de woningbouwprogrammering. Visser: “Vroeger hadden we een algemeen bouwprogramma met opgelegde parkeernorm, hetzelfde voor elke wijk in Nieuw-West. Nu zijn we kritischer en vragen we ons af: was is nou het beste specifiek voor deze buurt?” Zo vonden de parkeerplekken onder The New Kit geen aftrek; de nieuwe bewoners bleken veel minder auto’s te hebben dan verwacht. “Daardoor zit ik nu met een onrendabel project.” Met Eigen Haard gaat het desondanks nog goed. Visser: “Eigen Haard heeft altijd wat rustiger aan gedaan. We hoefden niet de grootste ontwikkelaar zijn. We hoefden onszelf niet ‘op de borst te kloppen’, zoals Vestia bijvoorbeeld.”

In mei presenteerde Eigen Haard de plannen voor de rest van de wijk ten noorden van de Bos en Lommerweg. De bouw gaat door, zij het in een vertraagd tempo. Tot in ieder geval 2020 bouwt de corporatie daar 480 woningen en een nieuwe school. Een voor een worden de blokken gebouwd, in vijf fases in totaal. Eerst wordt er een complex gebouwd op een plek waar nu niets staat. Als dat klaar is, kunnen de bewoners uit de oude blokken verhuizen, zodat de sloop kan beginnen. “We denken dat we nu een goed plan hebben”, zegt Visser. “Maar we weten: dat kan altijd veranderen.”

The New Kit op de Bos en Lommerweg. Foto: AL

“Het is nu al tweeënhalf jaar crisis”, zegt Godfried Lambriex, terug bij het stadsdeelkantoor. “Mensen willen een ander verhaal horen.” Verklaringen over overmoed van corporaties of een overschot aan plannen – de bewoners hebben er inderdaad weinig aan. Hij wijst naar de sportschool naast zijn kantoor, waar mensen op loopbanden rennen met uitzicht op de A10 die onder hen door raast. “Kijk nou wat hier allemaal gebeurt. Die menging van mensen, het is gewoon mogelijk. Nu staat wonen buiten de ring nog op de tweede plek, maar daar gaat verandering in komen. Dit is echt een internationale plek, zoals je dat in Amsterdam bijna niet ziet.” Dan met een lichte zucht: “Ik vind het heel erg leuk hier. Nu de rest van de mensen nog.”

Achterkant van het Borstblok, op de Woutertje Pietersestraat. Foto: AL