Kunst op krediet

Interview met Mieke Schobbe

Mieke Schobbe aan het werk in haar atelier in Amsterdam-West. (Foto: Mieke Schobbe)
Mieke Schobbe aan het werk in haar atelier in Amsterdam-West. (Foto: Mieke Schobbe)
Het concept van de Amsterdamse kunstenaar Mieke Schobbe (60) is gebaseerd op het mecenaat in vroegere eeuwen. “Een kerkvorst of een paus huurde vroeger ook een kunstenaar in. Zoals de componisten die op hoven een prachtig verblijf en inkomen kregen in ruil voor hun diensten.” Op basis van dit idee zette Schobbe op 10 november haar eigen ‘micromecenaat’ op. Ze heeft al negen mecenassen gevonden. “Een redelijk succes.”

Een micromecenaat. Wat houdt dat in?
Een mecenas geeft mij een vast bedrag per maand. Het minimum is twintig euro. Als mensen een krediet hebben opgebouwd dan kunnen ze dat verzilveren door mij in te huren, mijn werk te kopen of een opdracht te geven. Ik kan bijvoorbeeld inrichting- of kleuradvies geven, meubels of een website ontwerpen en les geven. Mijn werk is heel divers. Ik beeldhouw, schilder en fotografeer. Op het moment dat ze het krediet verzilveren krijgen ze vijftien procent bovenop het bedrag dat ze al gespaard hebben. Ondertussen heb ik een regelmatig inkomen. Het geeft een bepaalde zekerheid.

Hoe is het idee onstaan?
Vroeger werkte ik veel met architecten en interieurarchitecten samen. Die huurden mij in om ontwerpen te maken voor muur-, glas- en vloerschilderingen en kunstzinnige oplossingen voor praktische interieurproblemen te bedenken zoals bij tralies in lichtkoepels tegen inbraak. Ruim drie jaar geleden begon het aantal opdrachten duidelijk minder te worden. Op het moment heeft nog maar dertig procent van de architecten werk. Ik moest iets zien te verzinnen om geld te verdienen. Een kennis van mij die ondernemer is heb ik toen gevraagd me te helpen. Wij mailden wat en op een gegeven moment stond er boven zo’n mail ‘micromecenaat’. Ik dacht: dit is het. Ik heb het concept bedacht. Hij de naam.

Uw mecenassen zijn geen pausen en vorsten neem ik aan. Wat zijn het voor mensen?
Je zou kunnen zeggen: mensen die mij goed gezind zijn. Mijn mecenassen vinden mijn werk goed en hebben sympathie voor het idee. Ze vinden het ontzettend leuk dat ik niet bij de pakken neer ga zitten met de crisis en mijn hoofd in de schoot leg. Zo van: daar hebben we Mieke weer, die pakt het aan, die doet iets. Dat vinden ze ontzettend sympathiek en dat willen ze ondersteunen.

Het is heel verrassend wie meedoen. Het varieert van een gepensioneerde oude man de ik via via ken en die voor 20 euro per maand deelneemt tot een architect die ik vagelijk ken en die mijn werk mooi vindt. Ook is er een oude opdrachtgeefster van mij die voor honderd euro per maand gaat meedoen. Ze zei: ‘Ik wil je toch nog een keer inhuren, dus dan kan ik maar beter meedoen, want dan krijg ik nog 15 procent korting ook.’

Bestaan er al soortgelijke initiatieven?
Mijn systeem ben ik nog niet tegengekomen. Het is organisatorisch natuurlijk ook ingewikkelder dan als je werkt met giften. In Leiden zit een groep kunstenaars die een nieuw initiatief zijn gestart, maar hoe zij werken druist tegen mijn principes in. Zij werken met giften. De mecenas krijgt dan soms een cadeautje of een bezoek aan een atelier cadeau. Ik vind dat ook niet overeenstemmen met het oude begrip van mecenas, waar de kunstenaar altijd zijn product tegenover het geld dat hij kreeg zette. Het is geen gift. Ik vond het in het begin al moeilijk om dit te doen. Ik had al een beetje het gevoel van: ga ik niet zitten bedelen? Ik heb het een paar ondernemers voorgelegd omdat ik met die twijfels zat en die zeiden: ‘ben je gek, je hebt die mensen wat te bieden.’

Moedigt u andere kunstenaars aan dit concept over te nemen?
Dat raad ik af. Het is te ingewikkeld. Ik ben organisatorisch vrij goed en kan goed met geld omgaan. Ik denk dat een hoop van mijn collega’s die eigenschappen niet bezitten. Je moet je zaakjes behoorlijk op orde hebben. Mensen geven je geld en daar hoor je op een heel fatsoenlijke manier mee om te gaan. Of je moet er iemand voor inhuren. Ze kunnen mij daarvoor inhuren! (lacht). Niet iedereen kan ondernemer zijn.

Bekijk de werken van Mieke Schobbe hier.