Hoeveel zwerfjongeren zijn er in Amsterdam? Op die vraag moet de gemeente het antwoord schuldig blijven. “Het is heel moeiijk te peilen”, aldus Katrien Vermeulen, beleidsadviseur van het Team Jeugd van de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling (DMO).
Uit het jaarverslag over 2011 van het Team Veldregie Jong Volwassenen van de Amsterdamse GGD blijkt dat in dat jaar 213 jongeren zijn gescreend. In 2010 waren dit er 294. “Bij ons komen aanvragen binnen van jongeren die advies of een woonplek willen. Maar zwerfjongeren zitten vaak overal en nergens. Wij weten alleen van degenen die zich bij ons aanmelden”, aldus een woordvoerster van de GGD.
Onderzoek
Met de invoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in 2007 zijn gemeenten verantwoordelijk voor de aanpak van de zwerfjongerenproblematiek. In 2010 is voor het laatst onderzoek verricht naar het aantal zwerfjongeren in Nederlandse gemeenten. De telling werd uitgevoerd op basis van de definitie die in datzelfde jaar door het Ministerie van Verkeer en Waterstaat is opgesteld: ‘zwerfjongeren zijn feitelijk of residentieel daklozen onder de 23 jaar met meervoudige problemen’. Dit wil zeggen dat een jongere geen eigen woonruimte heeft en daar ook geen uitzicht op heeft.
Uit het onderzoek bleek dat er jaarlijks meer dan 7.000 zwerfjongeren zijn in Nederland. Het aantal zwerfjongeren in centrumgemeente Amsterdam werd vastgesteld op 336. Volgens de Stichting Zwerfjongeren Nederland (SZN) ligt dit aantal echter vele malen hoger. Anna Kogut van SZN: “Het is moeilijk om het aantal thuisloze jongeren vast te stellen. Jongeren die niet in hulpverlening zitten, komen vaak niet in beeld bij de onderzoekers die hen moeten tellen.”
Afname zwerfjongeren in Utrecht
Op woensdag 9 januari meldde persbureau ANP onterecht dat het aantal zwerfjongeren in Utrecht zou zijn afgenomen. Het bericht werd overgenomen door onder meer De Volkskrant, De Telegraaf en RTV Utrecht.
Volgens een woordvoerder van de gemeente Utrecht is de informatie waarop het bericht gebaseerd is uit z’n context gehaald. “De informatie is afkomstig uit een brief van de wethouder. Daarin staat niet dat het aantal zwerfjongeren is afgenomen, maar worden enkel cijfers uit 2010 genoemd. Iemand heeft daar een verkeerde conclusie aan verbonden.”
Vermeulen erkent dat er een groep is waar de gemeente geen zicht op heeft. “Er zijn absoluut jongeren die hun eigen netwerk gebruiken in plaats van bestaande hulpvoorzieningen. Zolang zij zich binnen dat eigen netwerk redden maak ik me geen zorgen. Als het ernstig wordt krijgen we ze heus wel in beeld.”