Mishandelde en misbruikte kinderen krijgen als gevolg van overheidsmaatregelen niet de hulp die zij nodig hebben. Dat zegt zorgorganisatie Fier Fryslân in een manifest, dat zij samen met vier hoogleraren wil presenteren aan het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).
De belangrijkste aanleiding voor het manifest is een bezuinigingsmaatregel van het College voor Zorgverzekeringen (CvZ) die per 1 januari 2013 is ingevoerd. Deze overheidsorganisatie heeft besloten de zorg voor minderjarige slachtoffers van lichamelijke mishandeling of seksueel misbruik alleen te vergoeden wanneer psychiatrische aandoeningen zijn gediagnosticeerd. Dat betekent dat preventieve behandeling, om te zorgen dat kinderen later geen stoornissen ontwikkelen als gevolg van hun ervaringen, niet langer mogelijk is.
Directeur van Fier Fryslân Anke van Dijke (1958) noemt de beslissing “onethisch”. Haar organisatie behandelde in 2011 landelijk vijfduizend kinderen, jongeren en volwassen die kampten met een trauma als gevolg van seksueel misbruik, mishandeling, verwaarlozing of huiselijk geweld. “Kinderen die slachtoffer zijn geweest van ernstige geweldsituaties lopen een hoog risico later een traumastoornis te ontwikkelen. Dan ga je toch niet wachten met behandelen tot die problematiek zich openbaart?” aldus Van Dijke.
Herman Baartman (1945) is een van de (emeritus) hoogleraren die het manifest mede hebben opgesteld. Van 1988 tot 2005 was hij verbonden aan de Vrije Universiteit Amsterdam als bijzonder hoogleraar op het gebied van preventie en hulpverlening bij kindermishandeling. “We richten ons met het manifest uitdrukkelijk op het ministerie van VWS”, zegt hij. “Een van de pijlers van dit ministerie is te willen investeren in de behandeling en aanpak van kindermishandeling. Als vervolgens het bieden van adequate hulp onmogelijk wordt gemaakt, ben je als overheid volgens mij inconsequent en ongeloofwaardig bezig.”
Een woordvoerder van het CVZ reageert door te verwijzen naar een algemene verklaring op de website, waarin staat dat misbruik als zodanig geen stoornis of ziekte is en daarom ‘geen automatische titel’ is voor vergoeding.
Het manifest is sinds de lancering op 28 januari door duizend mensen ondertekend. Van Dijke is van plan het manifest op Valentijnsdag, 14 februari, aan te bieden aan het ministerie van VWS. Op die dag houdt de Tweede Kamer een debat over kindermishandeling.