Zelfbrouwers: ‘Hygiëne is niet ons sterkste punt’

Bierbrouwers Thijs en Paul. (Foto: Tirza van der Graaf)
Bierbrouwers Thijs en Paul. (Foto: Tirza van der Graaf)

Naast het drinken van speciaalbier neemt nu ook het zelf maken ervan een vlucht. Maar is thuis brouwen niet gevaarlijk, en mag je het gebrouwen bier bijvoorbeeld verkopen?

De antikraakwoning in de Bijlmer van studenten Thijs Leenman (22) en Paul Bierling (22) is omgebouwd tot mini-brouwerij. De donkere berging in de keuken dient als plek waar het bier kan gisten. Er staat een grote tank met een bruine massa waar een dikke schuimlaag op drijft. In de woonkamer werkt Paul aan een installatie van koperen buizen om het bier zodra het is gekookt sneller te koelen voor de gisting. Intussen spoelt Thijs met een plastic slangetje, dat is aangesloten op een trechter die onder de kraan ligt, flesjes in een kratje schoon.

Hobby
Thijs en Paul begonnen ongeveer een jaar geleden met brouwen. De benodigde spullen, bestaande uit een brouwemmer, gistingsvat, speciale roerspatels en gehaakte hopzakjes kochten ze via internet. Op dezelfde site kochten ze de benodigde ingrediënten zoals mout, hop en speciale brouwsuiker. Dat vullen ze per brouwsel voor ongeveer 80 euro aan, waar ze vijf kratten mee vullen. In totaal bottelden Thijs en Paul zo’n 480 flesjes ‘Bierman’, zoals ze hun eigen bier noemen. “Dat is een combinatie van onze namen”, zegt Thijs.

Via hobbybrouwen.nl leerden de jongens het brouwen zelf. Jacques Bertens (59) is eigenaar van de website en bijbehorend forum. Hij brouwt sinds 1980 zijn eigen bier. Hoeveel hobbybrouwers er precies in Nederland zijn, durft hij niet te zeggen. “Het forum heeft 4.000 leden, maar het zijn er ongetwijfeld meer. Anders kan ik niet verklaren waarom winkels die brouwspullen verkopen kunnen bestaan. Mijn website had vorig jaar 17 miljoen hits. Dat laat zien dat het leeft.”

Regels
Bierbrouwerijen vallen onder het toezicht van de Nederlandse Voedsel-en Warenautoriteit. “Zodra hobbybrouwers gaan verkopen, zijn ze een lokale brouwerij”, zegt woordvoerder Paula de Jonge. “Verkopen zij het bier bijvoorbeeld in het café ernaast, dan is de Drankwet van kracht. Daar houdt de gemeente toezicht op.” Hoe het precies zit met de regelgeving, weten de jongens niet precies. “Dat zou ik nog eens moeten uitzoeken”, zegt Thijs.

Thijs en Paul verkopen hun bier namelijk wel, voornamelijk aan vrienden, familie en leden van de studentenvereniging waar Thijs lid van is. “Voorlopig zijn we meer geld kwijt dan we eraan verdienen”, geeft Paul toe. Volgens de Belastingdienst mogen hobbybrouwers hun bier niet verkopen. “Als je bier maakt en verkoopt binnen de vrienden-en familiekring om uit de kosten te komen, hoef je geen belasting te betalen. Als je winst maakt, moet je wel betalen”, zegt woordvoerder Adriaan Ros.

Toch worden verkopende hobbybrouwers niet extra in de gaten gehouden door de gemeente. “Dan zouden we ieder huis moeten controleren”, zegt woordvoerder Stephan van der Hoek van Stadsdeel Centrum. “Ook is het de vraag of het een probleem is, want de verkoop is vaak erg kleinschalig.”

Hygiëne
Is een gewoon huis wel schoon genoeg voor bierbrouwen? “Je moet heel schoon werken en dat is niet ons sterkste punt”, lacht Paul. Risico’s om ziek te worden zijn er volgens bierdeskundige Bertens niet. “Het voordeel van bier is dat het wordt gekookt, en zo alle bacteriën doodgaan. In de middeleeuwen dronken ze niet voor niks bier in plaats van water uit de gracht.”

Thijs heeft de flesjes keurig schoongemaakt voor het bottelen, maar het bier uit het gistingsvat blijkt bedorven. “Tja, dit hoort er ook bij”, zegt Paul. “We wilden kijken wat er zou gebeuren als we het drie maanden zouden laten gisten.” Na een grondige reiniging zetten ze een nieuwe pan met water op het vuur. Ze gooien er vijf kilo mout en nieuwe zakjes hop bij. “Nu moeten we anderhalf uur wachten tot het bier goed gekookt is”, zegt Paul. De flesjes hoeft Thijs in ieder geval niet meer te spoelen. “Die zijn vast schoon voor de nieuwe lading.”