Explosieve groei aantal Amsterdamse vwo-leerlingen

Zijn de kinderen van nu veel slimmer dan vroeger? In Amsterdam steeg het aantal vwo’ers in tien jaar tijd van 8.500 naar 12.500 leerlingen, blijkt uit onderzoek van de gemeente Amsterdam. “Steeds meer hoogopgeleide gezinnen trekken naar de hoofdstad.”

“Teun, kijk nou, je kunt hier gel maken!” “Pap, alsjeblieft, ik wil hier gewoon weg.” De open dagen van de middelbare scholen zijn deze week weer begonnen. In Amsterdam wordt ook wel gesproken van een ‘schoolkeuzecircus’. En een circus, dat is het zeker. De ouders en kinderen die op het Amsterdams Lyceum rondkijken, kunnen door de drukte met moeite van het ene lokaal naar het andere komen. Vooral het scheikundelokaal is erg populair. Hier mogen de kinderen hun eigen fluoriserende haargel maken.

De drukte op de open dag van het Amsterdams Lyceum is niet verrassend, want de vwo-school staat steevast in de top vijf van meest populaire scholen. Bovendien is het aantal vwo-leerlingen de laatste jaren flink toegenomen. Uit een onlangs verschenen rapport van Onderzoek, Informatie en Statistiek (OIS) van de gemeente Amsterdam blijkt dat een kwart van de achtstegroepers tegenwoordig een vwo-advies krijgt, terwijl dit vijf jaar geleden nog één op de vijf was. Het totaal aantal vwo-scholieren is in tien jaar tijd met ongeveer 45% gestegen, van 8.500 naar 12.500 leerlingen.

Is de Amsterdamse jeugd dan zo veel slimmer geworden in de laatste tien jaar? Lotje Cohen, senior onderzoeker bij OIS, legt uit: “De stijging van het aantal vwo-adviezen en vwo-leerlingen heeft meerdere oorzaken. Allereerst komen er steeds meer hoogopgeleide gezinnen in Amsterdam wonen. Daarnaast krijgen allochtone leerlingen steeds vaker een vwo-advies. Zij halen nu hun achterstand in.”

Er is nog een andere verklaring voor de toename van het aantal vwo-leerlingen. Cohen: “De Cito-score wordt steeds minder belangrijk, in het voordeel van de leerling. Sinds twee jaar is het schooladvies van de leraar doorslaggevend. Leerlingen kunnen wel een hoger advies krijgen dan hun eindtoets, maar niet lager.”

Uit het rapport van de gemeente blijkt ook dat de gemiddelde Cito-score in Amsterdam al jaren stabiel is met een score van 534 uit 550, iets onder het landelijk gemiddelde. Bij een score van 540 of hoger kan een leerling naar havo/vwo. De Amsterdamse scholen die hun Cito-scores hebben doorgegeven aan de gemeente geven dus vaker een hoger schooladvies dan uit de eindtoets naar voren komt. 

Scheikundeproefjes tijdens de open dag van het Amsterdams Lyceum

Het totaal aantal havo-scholieren steeg de laatste jaren ook flink, van 4.900 naar 7.500 leerlingen. Opvallend is dat het aantal havo-adviezen vrijwel gelijk bleef met 14%. De verklaring hiervoor is mogelijk dezelfde als voor de vwo-leerlingen: de leraar bepaalt uiteindelijk naar welk niveau de leerling gaat, niet de eindtoets. Het aantal vmbo-scholieren is de laatste jaren wel stabiel gebleven, zo rond de 7.500 leerlingen.

Door de flinke groei van het aantal havo- en vwo-leerlingen moeten populaire scholen, zoals het Amsterdams Lyceum, veel achtstegroepers afwijzen. Er wordt daarom op alle middelbare scholen gewerkt met een lotingssysteem, waarvoor leerlingen een voorkeurslijst moeten maken. Ze mogen zoveel scholen opgeven als ze willen. Uiteindelijk komt zo’n 97% terecht in zijn of haar top vijf.

Bekijk in onderstaande video de open dag van het Amsterdams Lyceum. Ook rector Roel Schoonveld ziet een groei van het aantal vwo-leerlingen.