"Op tippelzones werken voornamelijk transgenders"

Straatprostitutie in Amsterdam komt amper meer voor, meldde burgemeester van der Laan vorige week aan de gemeenteraad. De belangenvereniging van sekswerkers, stichting PROUD, vraagt zich af of dit positief is. Ze vreest dat de meest kwetsbaren hierdoor uit het zicht verdwijnen.

De 26-jarige sekswerker Bubbles (haar werknaam) heeft op de tippelzone in Utrecht gewerkt. Ze is transgender en werkte als prostituee eerder ook achter de webcam en adverteerde op internet. Momenteel werkt ze achter een raam. Ze pleit voor het in stand houden van legale straatplekken voor prostituees.

Hoe ziet het werken op een tippelzone er uit?
‘’Iedereen die op een tippelzone werkt, heeft een vergunning van de gemeente gekregen. Een collega van mij stond vier jaar op de wachtlijst, er is veel vraag naar. Op een tippelzone sta je samen met collega’s te wachten op een klant, er rijdt politie langs en er is een huiskamer. Daar zitten twee hulpverleners van organisatie de Tussenvoorziening.”

Waarom wil een sekswerker op straat werken?
‘’Er zijn een aantal redenen om op een tippelzone te werken.  Je hoeft je niet te registreren bij de Kamer van Koophandel. Dat scheelt een hoop administratie. Ook is er op tippelzones toezicht van hulpverleners. Het grootste voordeel is dat je geen huur betaalt, die op andere plekken hoog op kan lopen. In Amsterdam betaal je tot 185 euro voor een raam voor acht uur, als het je al lukt er een te huren. Tippelen heeft een laag financieel risico.’’

Wat voor soort sekswerkers werken er op een tippelzone?
‘’Ik schat dat op de tippelzone in Utrecht meer dan de helft van de prostituees transgender is. Op een tippelzone ben je als cis-gender, een vrouw in een vrouwenlichaam, in de minderheid. Voor sommige vrouwelijke sekswerkers is het de enige manier om legaal geld te verdienen omdat ze bijvoorbeeld drugsverslaafd zijn, maar dat is een kleine groep. ’’

Kunnen transgenders niet op een andere plek terecht?
‘’Achter het raam zie je ze ook wel, maar erg weinig. Op het moment dat ze naar een privéhuis of een club gaan, worden ze meestal aangenomen als ze nog een mannelijk geslachtsdeel hebben. Zodra ze de totale transitie hebben ondergaan, worden ze als tweederangsvrouw behandeld. De club kiest dan liever voor de ‘gewone’ vrouw.’’

Wat zouden de gevolgen zijn als de tippelzone in Utrecht sluit?
‘‘Het sluiten van de tippelzone zou een ramp zijn. Ik ben er 99 procent zeker van dat hij gaat sluiten. In het meest optimistische geval verhuist hij naar een andere plek. Ik denk dat als deze sluit, de vier overgebleven zones in Groningen, Arnhem, Heerlen en Nijmegen dan volgen. Dan is er geen legale straatprostitutie meer. Een groot aantal prostituees zal verdwijnen op internet en daar adverteren. Sommigen zullen hulp vragen op internet van een ‘vriendje’ die klanten regelt tegen vergoeding. Bijvoorbeeld omdat ze slecht Nederlands of Engels spreken of snel geld nodig hebben. Uitbuitingssituaties doen zich dan sneller voor en je bent niet meer onafhankelijk. Een enkeling zal achter het raam gaan staan, maar dat zullen er weinig zijn vanwege de hoge prijzen. Ook hoor ik zelf dat straatprostitutie in Amsterdam toeneemt, rond het Centraal Station wordt getippeld. ‘’

Wat is het nadeel van online adverteren?
‘’Ik ervaar online adverteren als onveiliger dan het werken achter een raam of op een tippelzone. Als zelfstandig escort weet niemand waar je bent. Op het moment dat je naar een cliënt toegaat, is er geen toezicht. Je weet niet wie of wat je treft. Als je bij iemand thuis bent, is het maar de vraag of iemand je kan horen of dat je iemand kan bellen.’’

Waar pleit je voor?
”Ik pleit niet voor een tippelzone in elke grote stad, maar voor een aantal legale straatplekken dat dekkend is voor de vraag. De meest kwetsbare prostituees kunnen niet overal terecht en belanden in het illegale circuit als er geen plekken zijn op straat. Zo zijn ze onvindbaar en niet te helpen.’’