Dana Lixenberg over haar videowerk in het Stedelijk Museum

Amsterdam – In het Stedelijk Museum in Amsterdam is vanaf deze week het videowerk Imperial Courts van fotograaf Dana Lixenberg te zien. De video is voortgekomen uit het langlopende fotoproject over de gelijknamige wijk in Watts, Los Angeles. NAP Nieuws interviewde de fotograaf over het project. 

Een kleine menigte staat verwachtingsvol klaar voor één van de blauwe huizen van Imperial Courts in Watts, Los Angeles. De plastic tafels die op het plantsoen voor de deur staan, zijn overdekt met witte en gouden tafelkleden. Uitgedoste jonge meiden scrollen stilletjes op hun telefoon. Baby’s worden van de ene op de andere arm overgegeven. Goudvissen zwemmen rond in de de kommen die ter decoratie op de tafels zijn gezet.

Dan wordt de stilte doorbroken. Een jonge vrouw gehuld in een lichtroze paillettenjurk loopt naar buiten, gevolgd door een jongeman die een matchende strik om zijn hals draagt. De menigte omsingelt het stel om foto’s te maken. De ogen van het paar glijden langs de camera’s die op hen gericht zijn.

Het is de openingsscène van Imperial Courts, het 69-minuten durende videowerk van fotograaf Dana Lixenberg dat vanaf deze week in het Stedelijk Museum Amsterdam te zien is. ‘Het stel gaat naar prom,’ vertelt Lixenberg in het restaurant van het museum. Ze is net klaar met het opbouwen van de installatie. ‘De hele buurt was uitgerukt om ze uit te zwaaien.’

Het videowerk is voortgekomen uit Lixenbergs langlopende fotografieproject Imperial Courts 1993–2015 dat ze over een periode van 22 jaar in de gelijknamige sociale woningwijk maakte. Dit werk werd in 2015 gepubliceerd als een fotoboek. ‘Ik heb de eerste fotoserie in 1993 gemaakt, een jaar na de Rodney King Riots,’ zegt Lixenberg over haar project. ‘Die rellen braken uit na de vrijspraak van de vier LAPD agenten die terecht stonden voor de mishandeling van Rodney King tijdens een arrestatie.’

 Still uit Imperial Courts, 2015. Met dank aan Dana Lixenberg en GRIMM Amsterdam / New York, collectie Stedelijk Museum Amsterdam
 Still uit Imperial Courts, 2015. Met dank aan Dana Lixenberg en GRIMM Amsterdam / New York, collectie Stedelijk Museum Amsterdam

De buurtbewoners waren aanvankelijk wantrouwend jegens Lixenberg. Dat had volgens de fotograaf te maken met de ongenuanceerde manier waarop de wijk tijdens en in de periode na de rellen door de media was neergezet. ‘In de media lag de focus vooral op het sensationele aspect van de wijk en de gangcultuur,’ zegt Lixenberg daarover. 

Toch wist Lixenberg het vertrouwen van bewoners te winnen. Ze hing rond in de wijk, bleef terugkomen en maakte alleen foto’s van mensen die gefotografeerd wilden worden. De portretten maakte Lixenberg met een vier bij vijf grootbeeldcamera. ‘Het beeld is bij die camera op z’n kop, waardoor ik aandachtig naar de compositie moet kijken. Dat vergt veel concentratie, zowel van mij als de persoon die ik portretteer.’

In 2012 begon Lixenberg naast het fotograferen ook te filmen. ‘Ik had inmiddels zoveel tijd doorgebracht in de buurt dat ik de behoefte begon te voelen om aspecten van het leven in beeld te brengen die niet tot uiting kunnen komen in de foto’s.’ Voorbeelden zijn de ijscowagen, de hiphop- en salsamuziek die af en toe op de achtergrond te horen is. Ook het indringende geluid van de helikopters van de LAPD die regelmatig overvliegen maken deel uit van het decor.

 Still uit Imperial Courts, 2015. Met dank aan Dana Lixenberg en GRIMM Amsterdam / New York, collectie Stedelijk Museum Amsterdam
 Still uit Imperial Courts, 2015. Met dank aan Dana Lixenberg en GRIMM Amsterdam / New York, collectie Stedelijk Museum Amsterdam

Het videowerk geeft een intieme kijk op de rust en het ritme van het dagelijks leven in Imperial Courts. Feestelijke momenten afgewisseld met lange scènes die de rust van de wijk naar voren brengen. Scènes waarbij luidruchtige grasmaaiers over de plantsoenen rijden. Tienermeiden die op speeltoestellen hangen en luisteren naar Kendrick Lamar’s Bitch Don’t Kill My Vibe. Een memorial die uit de grond is opgetrokken omdat daar een bewoner is vermoord. 

Op de vraag of haar project ooit af is, kan Lixenberg geen antwoord geven. ‘Ik blijf het interessant vinden om de levens daar te volgen,’ zegt ze. ‘Mijn gevoel zegt daarom dat ik wel weer verder ga. Het lijkt me gek om er niet meer te fotograferen.’

‘Imperial Courts’ is tot en met 10 mei te zien in het Stedelijk Museum in Amsterdam.