Hoe komen de bewoners van Amsterdam aan hun geld? Deze week: ghost writer Mona.
Naam: Mona
Leeftijd: 21
Nationaliteit: Chinese
Huidige studie: BA Linguistics (Universiteit van Amsterdam)
Woonplaats: Amsterdam Weesperplein
Uurloon: €20,-
Ik ontmoet Mona in het krappe Café Belgique aan de Gravenstraat. Ze spreekt rap Amerikaans Engels – volledig accentloos. Ik vraag haar of ze misschien in de Verenigde staten is opgegroeid. Nee, dat is ze niet. ‘Maar ik ben altijd goed geweest met taal’, zegt ze. ‘Dat is ook een van de redenen waarom mensen me betalen voor essays.’
Hoe ben je ghost writer geworden?
‘Dat is allemaal begonnen op de middelbare school in China. Een klasgenoot wist dat ik een goede leerling was en vroeg me of ik misschien haar huiswerk wilde doen. Ze kwam uit een heel rijk gezin – ik niet – en kon me veel betalen. Voor ons beiden een prima ruil, dus.
‘Nu is die oud-klasgenoot mijn agent, als het ware. Ze brengt me in contact met haar rijke, Chinese vrienden die in de VS studeren en Engelstalige essays nodig hebben. Zij komen allemaal regelmatig bij me terug, dus nu heb ik een redelijk stabiele inkomstenbron.’
Hoe gaat het in zijn werk als die studenten essays van je willen?
‘De afspraak is dat ze me het essay-onderwerp opsturen, uiterlijk vijf uur voor de deadline. Soms sturen ze wat artikelen mee, zodat ik me kan inlezen. Dan ga ik ermee aan de slag. Ik kijk ook nog weleens een documentaire, zodat ik het onderwerp wat beter doorheb.
‘Meestal zijn de essays zo’n 600 woorden, maar ik heb ook wel eens langere stukken geschreven. Het langste stuk was geloof ik 2000. De studenten betalen me ongeveer twintig euro per uur.’
Dat klinkt als een hele prestatie. Kun je dan ook over alle onderwerpen schrijven?
‘Er zijn inderdaad een heleboel onderwerpen waar ik wel wat mee kan. Ik heb geschreven over sociologie, kunst, fotografie, design, media, economie en geschiedenis. Maar op een gegeven moment leer je hoe een essay in elkaar steekt. Als je dat snapt, kun je van elk onderwerp wel wat fabriceren.
‘Ik moet wel zeggen dat ik economie-onderwerpen lastiger vind. Daar weet ik gewoon wat minder van af. Meestal geef ik maar een politieke draai aan economie-essays, omdat ik nou eenmaal meer weet van politiek.’
Hoe worden je essays meestal beoordeeld?
‘Heel goed, eigenlijk! Meestal met achten of negens. Af en toe komt er een zesje voorbij. Dat is meestal omdat ik niet doorhad wat het precieze onderwerp moest zijn en daardoor over iets anders heb geschreven.
‘De studenten zijn op het eerste oog niet altijd tevreden. Soms vinden ze dat ik te ‘filosofisch’ ben geweest. Maar dat heeft ook wel te maken met de manier waarop alfawetenschappen worden gedoceerd in China: vooral stampen en onthouden, niks kritisch nadenken. Dan ziet zo’n filosofisch essay er ineens raar uit.’
Heb je weleens bizarre aanvragen gekregen?
‘Zeker. Ik heb ooit voor iemand een volledig vak gevolgd. Dat meisje deed de toetsen die in de klas moesten worden gemaakt, maar ik volgde de videocolleges en maakte alle opdrachten.
‘Ook moest ik ooit een design-opdracht doen naar aanleiding van een museumbezoek, terwijl ik nooit naar dat museum ben geweest en helemaal niet kan designen. Het was een klein, obscuur universiteitsmuseum en ik kon er niks over vinden op internet. Uiteindelijk heb ik een foto van dat museum gevonden, die ik een beetje heb vervormd op mijn computer.’
Vind je het wel ethisch verantwoord dat je mensen indirect laat betalen voor hun diploma?
Ze grijnst. ‘Goeie vraag. Het helpt voor mij echt dat ik mijn ‘klanten’ meestal helemaal niet ken. Ook met die oud-schoolgenoot heb ik altijd een puur zakelijke relatie gehad.
‘Als een écht goeie vriendin me zou vragen om mijn diensten, zou ik nee zeggen. Van je vrienden wil je gewoon dat ze hun studie op een integere manier halen, toch?’
Uit privacy-overwegingen is de naam van de geïnterviewde gefingeerd