Ieder weekend een nieuwjaarsduik

De Stille Stad – Elk weekend zijn ze in het water te vinden: de winterzwemmers. Vroeger werden ze voor gek verklaard, maar sinds deze winter is het ineens populair. ‘Het is echt bizar, bijna alsof het elk weekend nieuwjaarsduik is.’

Er staat een koude, snijdende wind langs de Amstel deze morgen, maar dat weerhoudt de Amsterdammers er niet van om een frisse neus te halen. Een constante stroom aan hardlopers en wandelaars vult de Weesperzijde. Een echtpaar van middelbare leeftijd klimt via een trappetje uit het water. Ze lopen kalmpjes naar hun handdoeken en slaan die om. ‘Ons wekelijkse ritueel,’ vertelt Peter (68). 

Het echtpaar nam vroeger al regelmatig een duikje in de Amstel, ook in de winter, maar sinds dit jaar voor het eerst echt wekelijks. ‘We hebben nu de tijd,’ zegt Peter. ‘Het is een heerlijk begin van je dag, je voelt je fit en sterk.’ Het is relatief rustig deze zaterdag. Peter denkt dat het koude weer andere zwemmers afschrikt. De temperatuur ligt dan ook onder de vijf graden, de officiële grens tussen winterzwemmen en ijszwemmen.

IJszwemmers nemen niet zomaar een frisse duik. In navolging van Wim Hof, ‘The Iceman’, trainen zij hun lichaam om te wennen aan de kou en steeds langer in het water te kunnen blijven. Joris Baan (25) zwemt wekelijks samen met zijn neef, ze blijven nu tussen de vijf en tien minuten in het water. ‘We zetten een timer als we het water in gaan. Het idee is dat we elk jaar wat langer doorgaan.’

Het begon voor Joris vijf jaar geleden met een nieuwjaarsduik in de gracht. ‘Toen ik het water uitkwam, was mijn kater verdwenen,’ vertelt Joris. ‘Dat was eigenlijk best wel chill, dus besloot ik om het vaker te gaan doen.’ Deze winter zag hij hoe het winterzwemmen binnen een paar maanden populair werd. ‘Vorig jaar was het echt veel rustiger,’ zegt hij. Vanwege de drukte bij de Amstel zijn ze zelfs uitgeweken naar de Nieuwe Meer. ‘We zijn bijna nooit meer alleen. Het is echt bizar, bijna alsof het elk weekend nieuwjaarsduik is.’

De coronacrisis en de sluiting van zwembaden veroordeelt mensen tot buiten zwemmen, maar volgens Joris is het meer dan dat. ‘Het begint gewoon heel hip te worden. Waar ik vroeger voor gek werd verklaard, reageren mensen tegenwoordig positief en zeggen dat ze het ook wel eens willen proberen. Mensen hebben ook minder te doen natuurlijk.’

Toch zijn er vooral veel Amsterdammers die slechts af en toe een duikje wagen als het zonnetje schijnt. Terwijl Peter en zijn vrouw op hun badslippers naar huis vertrekken, vertelt een voorbijganger dat hij ook regelmatig zwemt. Vandaag heeft hij het bij een wandeling gehouden. ‘Eigenlijk zou ik het elk weekend moeten doen. Als je het een paar weken niet hebt gedaan, ga je er weer tegenop zien. Terwijl het zo lekker is, echt een mentale opkikker.’ Wat blijkt: zelfs onder de winterzwemmers onderscheiden de bikkels zich van de rest.

Amsterdam is sinds maart 2020 een stuk stiller dan voorheen. In De Stille Stad onderzoekt NAP Nieuws hoe de stad en haar bewoners sinds het begin van de coronacrisis zijn veranderd. Hoe vergaat het de pandemie-hobbyisten bijvoorbeeld? En hoe is het met de dierenasielen, die haast leeg zijn doordat elke Amsterdammer op zoek is naar een harig lockdownmaatje?