Vrouwen zijn nog ondervertegenwoordigd in de gemeenteraad. Zal dat zo blijven?

De vertegenwoordiging van vrouwen in de gemeenteraad blijft iedere vier jaar een punt van kritiek. Amsterdam doet het landelijk gezien niet slecht, maar het ziet ernaar uit dat de gemeente ook dit jaar de 50/50-verdeling niet gaat halen.

Niet eerder bestond een kabinet uit zoveel vrouwen: bijna de helft van de bewindspersonen is vrouw. In de rest van de politiek, landelijk en lokaal, laat de verdeling nog te wensen over. In de Tweede Kamer komt het percentage vrouwen uit op 40 procent en in de Eerste Kamer blijft het getal steken op 31 procent. Ook in de gemeenteraden is nauwelijks een derde van de raadsleden een vrouw.

Cijfers van politici en bestuursleden die zich anders identificeren zijn nog niet beschikbaar.

Kiezer beslist

Uit een telling van NAP Nieuws blijkt dat in Amsterdam 44 procent van de kandidaten voor de komende gemeenteraadsverkiezingen vrouw is. Momenteel bestaat de gemeenteraad voor 48 procent uit vrouwen. Hoeveel vrouwen er straks in de gemeenteraad komen, hangt af van hun plek op de kieslijst. Maar ook voorkeursstemmen spelen een belangrijke rol.

Stem op een Vrouw (de naam zegt het al) adviseert kiezers om op vrouwelijke kandidaten te stemmen die lager op de lijst staan. Met meer voorkeursstemmen maakt een politica grotere kans om in de gemeenteraad te komen. Voorzitter Devika Partiman: ‘De partij moet daar gehoor aan geven, ook al staat iemand lager op de lijst. Uiteindelijk beslist de kiezer.’  

Tot laat vergaderen

Bij de vorige verkiezingen in 2018 bleek dat in slechts zeven gemeentes meer vrouwen dan mannen in de raad zitten. Wel werd toen voor het eerst de landelijke grens van 30 procent vrouwelijke raadsleden doorbroken. ‘Het gaat wel de goede kant op’, zegt Partiman. ‘We zien al lang een stijgende lijn, maar het gaat heel langzaam.’

Na de vorige verkiezingen in 2018 vielen opvallend veel vrouwen binnen een jaar tijd uit. Bij een hertelling in 2019 bleek dat het percentage was teruggelopen van 34 naar 31 procent. Volgens Partiman ligt dat deels aan de beperkte doorgroeimogelijkheden voor vrouwen binnen de gemeente. Het percentage vrouwelijke wethouders en burgemeesters ligt landelijk allebei op iets meer dan een kwart.

Maar ook de late vergaderingen ziet Partiman als een obstakel. ‘Voor vrouwen met zorgtaken is het lastig om in de avond nog tot laat te moeten vergaderen in de gemeenteraad.’

Hoekstra onder vuur

Ook binnen ministeries zijn de man-vrouw-verdelingen nog altijd scheef. Minister Wobke Hoekstra van Buitenlandse Zaken kwam woensdag onder vuur te liggen bij zijn eigen ministerie. In een interne brief klagen 600 ambtenaren over het feit dat topfuncties nog te vaak naar mannen in plaats van vrouwen gaan. De directe aanleiding is de benoeming van een nieuwe directeur-generaal ‘politieke zaken’. De baan zou naar een vrouw gaan, maar uiteindelijk koos Hoekstra toch voor een man.