De strijd om de windturbines in Noord: ‘Op zee zou een stuk beter zijn‘ 

De bouw van drie nieuwe windturbines rondom de Noorder IJ-plas komt steeds dichterbij. Aanstaande donderdagochtend gaat de raadscommissie Duurzaamheid en Circulaire economie met elkaar in gesprek over de plannen. Maar voor sommigen is de strijd om de windturbines nog niet ten einde. 

Nederland wil in 2030 zeventig procent van alle elektriciteit uit schone energiebronnen halen, zoals zonne- en windenergie. Ook Amsterdam levert hier haar bijdrage aan. Voor 2030 wil de stad onder andere zeventien nieuwe windturbines – moderne windmolens – plaatsen, waarvan de helft in het Westelijk Havengebied. Daarnaast zijn de Noorder IJ-plas en het Cornelis Douwesterrein in Amsterdam-Noord door de gemeente aangewezen als geschikte plekken.

Geen gezondheidsrisico’s

De afdeling Onderzoek en Statistiek van de gemeente publiceerde in 2020 dat de meerderheid van de Amsterdammers voor het plaatsen van meer windturbines in de stad is. Specifiek in stadsdeel Noord ligt dat anders. De helft van de omwonenden van de Noorder IJ-plas en het Cornelis Douwesterrein is tegen de plannen, bleek uit het onderzoek. Op dit moment staat er één windturbine in dit gebied, pal aan het IJ.

Amsterdam Wind, een samenwerking van vijf energiecoöperaties, wil drie nieuwe turbines in Noord realiseren. Samen met de gemeente deden ze onderzoek naar eventuele effecten op de gezondheid en de natuur in Noord. Hieruit blijkt dat de windmolens geen gezondheidsrisico’s zullen veroorzaken, wanneer er genoeg afstand tussen woningen en de windturbine is.

Geluidsoverlast 

Maar lang niet iedereen ziet deze plannen zitten. Buurtbewoners en aanhangers van de actiegroep Windalarm zijn bezorgd over mogelijke geluidseffecten en effecten op de natuur. Volgens Frank Boon, van het projectteam van Amsterdam Wind, is het de strijd tussen voor- en tegenstanders al jaren gaande. ‘Maar de laatste jaren is die geïntensiveerd, onder andere door de komst van Windalarm in 2020.’  

Boon hoopt met informatieve bijeenkomsten de zorgen van buurtbewoners weg te nemen. ‘We beantwoorden vooral veel vragen en ze kunnen meedenken over welke variant er gekozen zal worden. Een hogere windturbine veroorzaakt bijvoorbeeld minder geluidsoverlast, maar wel voor meer slagschaduw en is meer zichtbaar,’ zegt Boon. Slagschaduw is de schaduw die de turbine creëert op de grond of een ander object.

VR-bril

Afgelopen maandag was er zo’n informatieve bijeenkomst van Amsterdam Wind, in ‘t Zonnehuis in Noord. ‘Vooral de mensen die langs de plas wonen zijn bezorgd over het geluid, want dat draagt verder over het water,’ zegt Boon. Uit de onderzoeken van Wind Amsterdam blijkt dat het plaatsen van drie windmolens van 200 meter hoog minder geluidsoverlast zullen veroorzaken, in vergelijking met bijvoorbeeld vijf lagere turbines.

‘Met een VR-bril op konden de aanwezigen vanaf verschillende plekken in de omgeving, zoals het terras van het Van der Valk Hotel in Oostzaan, de wieken zien draaien,’ zegt Boon. ‘Een realistisch kijkje van hoe het windpark er in de toekomst uit kan komen te zien.’

Te optimistisch

‘Een prestigeobject van de gemeente,’ noemt Naut Kusters, oprichter van actiegroep Windalarm, de windmolens in de stad. Windalarm is tegen de bouwplannen in Noord en was met een stuk of dertig demonstranten ook aanwezig bij de bijeenkomst in ’t Zonnehuis. Ze deelden folders uit en zijn met buurtbewoners en de ontwikkelaars in gesprek gaan. ‘Waarom is het nodig om ze zo dichtbij woonwijken te zetten?’ vraagt Kusters zich af. ‘Op zee is een stuk beter.’ Volgens hem wordt er te optimistisch gedaan over de mogelijke overlast.

Eén van die demonstranten was Rob van der Veer uit Landsmeer. Hij vindt dat buurgemeenten Landsmeer en Oostzaan onvoldoende worden betrokken bij de plannen. Het gebied tussen de Ring A10 en deze twee dorpen vormt een reserve zoekgebied waar in de toekomst eventueel ook windturbines komen. ‘En daar wil ik ons voor behoeden,’ zegt hij.

Samen met drie anderen spreekt Van der Veer aanstaande donderdagochtend tijdens de raadscommissievergadering Duurzaamheid en Circulaire economie. Ze zullen vragen de bouwplannen te staken. Het college is van plan een positief advies te geven op de bouwplannen. Uiteindelijk zal de omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied aankomend jaar een beslissing maken over de vergunning.  

De demonstratie afgelopen maandagavond. Bron: Martijn van Beenen