Nieuwsgierig, met de oortjes naar voren, steken negen jonge paarden hun hoofden door de tralies van hun boxen. Twee merries, een paar jaarlingen en verderop een groep driejarigen genieten in de zon van vers hooi. Liefkozend krabt Ivo Campagne een van de merries achter de oren. “Het zijn allemaal vrijkousen, hè.” Je waant je in een idyllisch, landelijk tafereel en zou bijna vergeten dat hier, door zowel ruiter als paard, topsport wordt bedreven.
Al zeventien jaar runt Campagne met zijn vrouw Ellen in het Gelderse Nunspeet Stoeterij Sterrehof, een fokkerij en opleidingscentrum voor springpaarden. Sinds 2012 is de stoeterij als sponsor van de Grote Prijs van Amsterdam verbonden aan Jumping Amsterdam, het internationale ruiterevenement dat de komende vier dagen wederom in de RAI plaatsvindt. Maar het einde van die sponsoring én van de stoeterij is in zicht. De Campagnes zetten de stoeterij vorig jaar te koop. “We schalen de fokkerij al wat af, maar verder gaan we, zolang het bedrijf niet verkocht is, net zo door als altijd,” zegt Campagne.
Eerst volgde Campagne de hippische beroepsopleiding in Deurne, om vervolgens met zijn vrouw vijfentwintig jaar lang een manege te runnen in Bilthoven. In 2006 volgde de overgang naar de fokkerij en opleiding. “Dat fokken was in eerste instantie hobbymatig, met een paar merries op ons erf, maar vrij snel bleek onze hengst Opium een goede match met springruiter Marc Houtzager,” aldus Campagne. Houtzager (53) en de inmiddels gepensioneerde Opium (27) schopten het onder andere tot de Olympische Spelen van 2008 en de samenwerking tussen de stoeterij en de Drentse ruiter zet zich nog altijd voort met toppaarden als Dante en Calimero (ook een Olympiër).
Strenge selectie
Om dat niveau te bereiken moet het paard een jarenlang traject afleggen dat al begint als veulen, en eigenlijk zelfs daarvoor. “Bij een normale dekking heb je een merrie met een sterke stamboom en goede eigen resultaten in wedstrijden. Daar zoek je een hengst bij die andere eigenschappen heeft, om mindere kanten aan te vullen, en dan volgt een dekking.” Maar ook de verkoop van ingevroren embryo’s of embryo’s bij een draagmerrie bleken de afgelopen jaren lucratief. “Dat heeft weleens 25.000 euro opgeleverd,” vertelt Campagne.
Zelf prefereert Campagne het traditionele fokken met merrie en hengst. “Ik wil een paard zien, horen, ruiken en voelen.” Ook voor veulens geldt dat. Na vijf maanden gaat het veulen weg bij de moeder – die dan opnieuw gedekt wordt – om in een groep leeftijdsgenoten op te groeien. Een paar maanden later vindt het eerste selectiemoment plaats waarbij Campagne met een team kijkt naar het uiterlijk en de bewegingen. “En zo gebeurt dat een jaar later weer en als ze twee zijn nog een keer, zodat we ze op hun derde zadelmak kunnen maken. Dan begint het ‘spel’”.
Naast genen, uiterlijk en mooie bewegingen moet een potentieel top springpaard volgens Campagne over twee eigenschappen beschikken: moed en de wil om te springen. “Een paard kan nog zulke goede genen hebben, maar als het een schijthekel heeft aan springen houdt het op. Ze moeten er zin in hebben en soms wat meer tijd krijgen.” De paarden die ook die eigenschappen bezitten, gaan trainen met Campagne’s vaste ruiter Edward van den Bracht; zes dagen per week, twee uur per dag. Vervolgens komen ze uit op lokale en nationale toernooien, waarna degenen met de meeste potentie rond hun zesde onder het zadel van Houtzager gaan. De anderen worden verkocht.
Ivo Campagne met zijn oude toppaard Opium.
Een strak, intensief bestaan dus. Toch zweert Campagne erbij dat het zijn paarden aan niets ontbreekt. “Ik verzeker je dat een paard dat niet happy is, echt geen 1.50 meter gaat springen. De paarden gaan bij ons elke dag samen naar buiten en ook in de boxen kunnen ze elkaar zien en ruiken. Paarden zijn binnenvetters en kunnen zelfs maagzweren krijgen van de spanning. Maar dat gebeurt alleen als ze te veel alleen op stal staan. Zelfs een toppaard als Calimero, dat vanwege het gevaar van blessures altijd alleen staat, ziet en ruikt altijd andere paarden.”
Ook bij de verkoop van zijn paarden is dierenwelzijn een belangrijke overweging. Zo verkopen de Campagnes alleen aan ruiters die het paard aan kunnen én willen ze de verdere carrière van het paard nog kunnen volgen. “Samen met Edward volgen we alle paarden die hier vandaan zijn gekomen en soms verbazen ze je op latere leeftijd nog behoorlijk,” aldus Campagne.
En als die springcarrière erop zit? “Dat verschilt natuurlijk per paard. Sommigen kunnen nog heel goed mee met recreatieve ruiters, maar bijvoorbeeld een paard als Opium blijft hier tot hij omvalt.”
Jumping Amsterdam 2024
Jumping Amsterdam vindt plaats van donderdag 25 tot zondag 28 januari in de RAI. Marc Houtzager neemt deel met drie paarden van Stoeterij Sterrehof: Klasse EB, Sterrehof’s Dante N.O.P. en Calimero. De Olympische Spelen van komende zomer komen door blessures voor de paarden van de Sterrehof helaas te vroeg.