De stikstofcrisis met paddenstoelen te lijf gaan: dat is wat startup MycoFarming wil doen. VU-student Juan Cruz Tubio (31) begon zijn eigen onderneming om dit idee te onderzoeken en in de praktijk te kunnen brengen.
Paddenstoelen inzetten tegen de stikstofcrisis. Hoe ben je op dit idee gekomen?
Tubio: ‘Ik kreeg het idee kort nadat ik in Nederland aankwam, toen ik de boeren op de snelweg in Den Haag zag. Ik vroeg me af wat ze daar deden- dat was de eerste keer dat ik over de stikstofcrisis hoorde. Ik kom uit Argentinië en Nederland was op school het voorbeeld van state of the art-landbouwtechniek. Nederland is honderd keer kleiner dan Argentinië, maar produceert meer. Het probleem is dat zelfs uit de efficiëntste boerderijen ter wereld veel voedingsstoffen lekken. Tussen de 50% en 70% van de stikstof die we via meststoffen op het veld toedienen, komt terecht in de sloten rondom boerderijen. Dat enorme probleem wil ik oplossen.’
Hoe moet ik de oplossing precies voor me zien?
‘Het is eigenlijk heel simpel: in de natuur dealen schimmels en bacteriën ook met stikstof. Ons product is een drijvende zak met schimmels, die vervuilers zoals stikstof en fosfor uit het water opneemt. Die vervuilers zijn eigenlijk voedingsstoffen voor de schimmels. Een van de belangrijkste paddenstoelen waarmee we werken is de oesterzwam, eens in de zoveel tijd moeten de schimmels ‘geoogst’ worden uit de zakken.’

Klinkt ideaal. Waarom is dit niet al eerder gedaan?
‘De academische wereld is traag. Het probleem is dat dit proces van water zuiveren met schimmels en bacteriën – mycofiltration in het Engels – niet volledig wordt begrepen. Er ontbreekt een stap, namelijk het letterlijk testen hiervan in buitenwateren. Dat bewijs voor de overheid en de boeren dat het echt werkt en hoe je het precies moet gebruiken, ontbreekt. Daar richten wij nu al onze energie op.’
Is het een dure oplossing?
‘Nee. We ontwerpen het zo, dat het kosteneffectief is.’
Waar zijn jullie op het moment mee bezig?
‘Ikzelf heb me de afgelopen zes maanden vooral gericht op fondsenwerving, om genoeg geld te hebben om ons onderzoek uit te voeren. Dat is niet wat ik zou willen doen: ik kom uit de techniek, ik wil dingen bouwen. We bereiden nu ook onze eerste test ‘in het echt’ voor, in de sloten van een boerderij in Dronten.’

Wanneer kan het gebruikt worden in Nederland?
‘Zo snel mogelijk. Mijn doel is om dit uiterlijk in 2030 op grote schaal in Nederland te hebben geïmplementeerd. We hebben al contact met het Ministerie van Landbouw. Zij wachten nu op onze testresultaten.’
Was dat onder het huidige of het vorige kabinet?
‘Het huidige. In het begin, voor de wissel, had ik veel haast om MycoFarming op te richten, omdat ik bang was dat de druk op de boeren en de overheid zo hoog zou oplopen dat ze compromissen zouden sluiten in plaats van het stikstofprobleem bij de wortel aanpakken. Maar de laatste maanden zie ik veel goed nieuws. De Greenpeace-rechtszaak laatst vond ik bijvoorbeeld erg hoopvol: de regering moet nu echt op zoek naar oplossingen.’
Wat wil je bereiken met MycoFarming?
‘Mijn belangrijkste doel is om de stikstofcrisis in Nederland op te lossen, zodat boerderijen weer kunnen groeien. Want op dit moment moeten ze krimpen, wat niet logisch is: we hebben op de lange termijn meer voedsel nodig, niet minder. Daarna watervervuiling wereldwijd oplossen.’
Grote ambities.
‘Ja. Ik heb een groot probleem gevonden dat ik op kan lossen. Dit is de beste besteding van mijn tijd die ik kan bedenken.’
