Het plan ligt al keurig klaar bij de gemeente. Een ondergrondse parkeergarage van 15 miljoen euro, speciaal voor de omwonenden van metrostation Vijzelgracht. Er is alleen één probleem: de omwonenden willen hem zelf niet.
Een commissievergadering Infrastructuur en Duurzaamheid: spannend klinkt zo’n bijeenkomst niet. Toch zit de insprekerstribune woensdag vol Amsterdammers. Ze hebben zich vroeg uit bed gehesen, om de starttijd van 09.00u te kunnen halen. Zes van hen gaan straks hun betoog houden: ze zijn tegen de parkeergarage die onder de Vijzelgracht moet komen.
De aanloop
Al vijftien jaar lang plant de gemeente ijverig een parkeerkelder. In 2003 kwam er 350 duizend euro vrij, voor extra uithollingen boven het metrostation Vijzelgracht. Daar zouden de buurtbewoners straks prachtig hun auto’s kunnen parkeren, hadden de coalitieleden bedacht. Mét lifthuisjes, die de voertuigen automatisch omhoog en omlaag zouden halen. Het doel? Geavanceerd parkeercomfort voor de omwonenden, zonder aantasting van het straatbeeld.
Na jaren vol haalbaarheidsonderzoeken en conceptplannen, kwam stadsdeel Centrum in 2012 met een (ietwat ruime) kosteninschatting voor de voltooiing van de garage: 5,6 tot 10,6 miljoen euro. Niet dat de buurtbewoners überhaupt zoiets wilden. Ze hadden in 2003 al aangegeven bang te zijn voor verkeersdrukte bij de lifthuisjes. En voor de vieze uitlaatgassen van wachtende auto’s.
Gelukkig ligt er nu, in 2018, een gloednieuw plan op tafel. Dezelfde lifthuisjes, dezelfde ‘geavanceerde’ technologieën, maar dan voor een éxtra hoge prijs. De huidige kostenraming: 15 miljoen euro. Hoe dat komt? Door ‘een heleboel technische aangelegenheden’, volgens wethouder Litjens (VVD). En iets met een risicobudget.
Verouderd
Eén voor één nemen de insprekers plaats achter het spreekgestoelte. Ze hebben een maximale spreektijd van drie minuten per persoon, die ze stuk voor stuk – ‘voorzitter, ik rond bijna af’– behendig weten te verdubbelen. In rustige maar standvastige betogen brengen ze hun argumenten ten gehore.
Meneer Faber en meneer Elshout stellen namens de bewoners dat het plan verouderd is. Ze benadrukken dat het autobezit aanmoedigt en elektrisch rijden onaantrekkelijk maakt. 250 nieuwe parkeerplaatsen zonder elektrische oplaadpunten – ‘dan lijkt het wel alsof je de vorige oorlog probeert te winnen’, zegt meneer Faber verontwaardigd.
Slecht plan
‘Het zou fijn zijn als het blik uit de smalle straten verdwijnt’, erkent mevrouw Hanenkamp namens de buurt en ondernemingsvereniging Den Tex. Toch zou ze al blij zijn als alle bovengrondse parkeerplekken gewoon verdwenen, zonder compensatie. Meneer Elshout deelt dat gevoel. ‘Natuurlijk, een auto in de buurt is praktisch. Maar leefbaarheid en veiligheid staan boven persoonlijk gemak.’
'Leefbaarheid en veiligheid staan boven persoonlijk gemak'
Zelfs commissievoorzitter Guus Bakker (D66) kan zich niet inhouden na de argumenten van meneer Elshout. ‘Heel goed’, mompelt hij in de microfoon terwijl de spreker wegloopt.
De bewoners hadden beter bij de discussies betrokken moeten worden. Dat zeggen meneer Van Huijstee, mevrouw Rommer en mevrouw Smit. En inmiddels zijn ze het jarenlange geneuzel toch wel een beetje beu. ‘We vinden het gewoon een naar plan’, vat Smit de betogen samen.
Met de auto
'Mensen moeten gewoon met de auto kunnen'
De commissieleden van coalitiepartijen D66 en VVD kunnen het nauwelijks bevatten. ‘De plannen zijn er nou al vijftien jaar. Er toch ook heel veel mensen blij zijn?’ vraagt Jan-Bert Vroege (D66) zich af. Rik Torn (VVD) vindt nog steeds dat de buurt persoonlijk gemak moet omarmen. ‘Mensen moeten gewoon met de auto kunnen.’
De tijd heeft het plan ingehaald. Dat vinden oppositiepartijen PvdA, GroenLinks en PvdD. ‘De auto hoort er niet meer ‘gewoon’ bij’, zegt Ger Jager (PvdA). ‘Het geld dat we kunnen besparen, moeten we in alternatieve vervoersmogelijkheden steken.’ ‘Precies!’ en ‘zo is het!’ klinkt het vanaf de insprekerstribune.
Wethouder Litjens vindt het wel mooi geweest met alle negativiteit. Het is immers een puik plan, er komt helemaal geen drukte bij de lifthuisjes en het reserveringssysteem gaat fantastisch werken. ‘Ik adviseer nog steeds om de Vijzelgrachtgarage aan te leggen. Wat een raad vervolgens zegt over het opheffen van andere parkeerplekken, zien we dan wel weer.’
De inhoudelijke vergaderpunten zitten erop. Hup, door naar de ter kennisnamelijst. De wethouder wil vast graag naar huis. Met de auto.
Op 14 februari besluit de Raad of het geld voor de garage vrijkomt.