Achter de schermen bij de campagnes van Amsterdams grootste partij D66 en underdog ChristenUnie.
Gebruikmaken van de beroemdheid van de lijsttrekker of het boosten van Facebookposts: de verkiezingscampagnes zijn van start. Afgelopen week trapten ze bij zowel D66 als de ChristenUnie af. De een begint een campagne waarin uit alle macht het grootste aantal zetels moeten worden behouden. Hun christelijke collega’s krijgen een campagnetraining vol marketingwijsheden om de eerste zetel ooit nu wél binnen te halen.
‘Succes breeds succes’ verschijnt als motto op een Powerpointpresentatie bij de ChristenUnie. Hildebrand Bijleveld, campagneleider in Lelystad verzorgt een campagnetraining voor de Amsterdamse tak in Nieuw-West. ‘Mobilisatie komt pas op gang als mensen geloven dat jullie gaan winnen. Je wilt bij een winnende partij horen en een stem moet waardevol zijn. Als je uitdraagt dat je aan het winnen bent, gebeurt het ook.’ Glimlachend voegt hij toe ‘ik zie dat jullie dat in de media al goed doen’. Wanneer NAP Nieuws even later aan lijsttrekker Don Ceder vraagt hoeveel zetels hij denkt te halen antwoordt hij overtuigd ‘drie’. In de laatste peilingen komt de partij nog tweehonderd stemmen tekort voor een eerste zetel.
Bij het mobiliseren van de kiezers voor die gewenste zetels is het volgens Bijleveld zaak rekening te houden met wie dat precies zijn. ‘Voor de Amsterdamse ChristenUnie zijn dat grotendeels mensen die niet gewend zijn om te stemmen, daarom is mobilisatie voor jullie het belangrijkste onderdeel van de campagne.’ Zoals eerder op NAP Nieuws viel te lezen, wijdt hij uit over het electoraat door onder meer te stellen dat het ‘veelal allochtoon’ is. Zijn uitspraken stuitten op kritiek uit de zaal. Later op de avond maakt ook lijsttrekker Ceder de opmerking dat van ‘het spreken over ‘allochtonen’ zijn haren overeind gaan staan’. Hij staat hierin niet alleen, vanaf 1 november 2016 heeft de Nederlandse overheid besloten voortaan de term niet langer te gebruiken.
Tekst loopt door onder video.
Ingelijst krantenartikel
In het verkiezingskantoor van D66 aan de Beethovenstraat in Zuid zijn vooral vrijwilligers van de partij gemobiliseerd. Op een kast in het midden van de galmende ruimte staat een ingelijst krantenartikel met de kop ‘D66 kan weer de grootste worden’. Hier zijn ze dol op ‘canvassen’ vertelt Ilkay Kizil, lijsttrekker van een stadsdeelcommissie in Nieuw-West. In wit met groene jasjes storten de D66’ers zich op een wijk waar ze met flyers bij alle de deuren aanbellen. Bij terugkomst in de Beethovenstraat staat in het kantoor een geïmproviseerde bar en grote plastic bakken gevuld met sushi klaar.
‘Ik zou heel veel mensen tekort doen wanneer ik een bepaald type zou omschrijven’ zegt D66 woordvoerder Wessel de Heus over het eigen electoraat. Wanneer het over de lijsttrekker Reinier van Dantzig gaat, meent hij dat Van Dantzig als ‘geboren en getogen Amsterdammer er voor iedereen is’. De Heus: ‘We zijn een middenpartij dus willen zo breed mogelijk mensen aanspreken’. Amsterdam is een belangrijke stad voor de partij. Voor de campagne in de hoofdstad is relatief meer geld te besteden dan in de rest van Nederland, omdat de partij hier de meeste leden heeft.
C-factor
De ChristenUnie moet het volgens Bijleveld vooral hebben van de ‘C-factor’. Normaal gesproken staat deze term voor het christelijke aspect van een partij, maar met de huidige lijsttrekker is de betekenis tweeledig. De bekendheid van de 28-jarige Ceder moet worden ingezet. Om te verduidelijken wat Bijleveld daarmee bedoelt, verschijnt een C&A-poster van de boxershort gehulde Jan Smit op de Powerpoint. ‘We hebben een beroemdheid in ons midden. Don haalde bij de landelijke verkiezingen achtduizend stemmen. Mensen willen nu eenmaal bij belangrijke mensen horen.’
Bij D66 is niet bekendheid, maar social media een belangrijk campagne-onderdeel. ‘Wij zetten voornamelijk in op Facebook, dat is met 900.000 Amsterdamse profielen het belangrijkste medium’ vertelt Thomas Koole van het landelijke campagnebureau D66. ‘De partij zet middelen in om Facebookposts naast belangrijk nieuws in tijdlijnen te krijgen. ‘Veel kiezers twijfelen tot het laatste moment. Voor ons is het zaak tot dan heel zichtbaar te zijn. Dat doen we met posters, maar ook zeker online.’
Bijlmerbelt of Zuid?
Het voornaamste electoraat waar de kleine christelijke partij zich op focust zit in Zuidoost -door Ceder ook wel liefkozend ‘Bijlmerbelt’ genoemd, maar ook in Zuidamstel, Osdorp en Noord. De partij beperkt zich ook niet tot één kerk. De evangelische pinksterkerk overheerst, maar de campagnetrainer stelt dat er ook ‘hier en daar Rooms-katholieke kiezers’ in het electoraat zitten.
Het verkiezingskantoor van D66 zit dit jaar dan wel in Zuid, maar De Heus zegt dat de partij zich op ‘heel Amsterdam richt’. Bij de Tweede Kamerverkiezingen kwam de partij er in elke wijk behalve Noord en Zuidoost als tweede partij uit. Toch ligt er geen speciale focus op bepaalde gebieden, de woordvoerder vervolgt door te vertellen dat de partij dit jaar wel in Nieuw-West een anti-discriminatie-evenement organiseert.
Met bijdragen van Anne Wijn & Hessel von Piekartz
Foto bovenaan: Don Ceder bij de campagnetraining bij de aftrap van de ChristenUnie-campagne Amsterdam.