AMSTERDAM – Nooit meer na het stappen naar de McDonalds op het Leidseplein? Of in de ochtend je muesli met banaan laten staan? Steeds meer Amsterdammers verruilen hun ontbijt, lunch of diner voor een maaltijdvervangende shake.
Sinds 2014 verovert Jimmy Joy het eetpatroon van de drukke Amsterdammer. Het merk, waarvan de thuisbasis in Amsterdam ligt, is momenteel marktleider in Nederland. De doelgroep is de young urban professional met een druk stadsleven, maar ook onder festivalgangers is de maaltijdvervanger populair. Volgens Jimmy Joy bevat de shake alle belangrijke voedingsstoffen en kan het dienen als volledig ontbijt, lunch of diner. Bovendien is dit vloeibare voedsel volgens het merk efficiënter, duurzamer en goedkoper.
Het product slaat aan bij de doelgroep. Volgens commercieel directeur van Jimmy Joy, Otto Mouton (29), drinken 20.000 tot 40.000 Nederlanders regelmatig de shakes. Twintig procent van die Nederlanders woont in Amsterdam. In de afgelopen vierenhalf jaar heeft het bedrijf twintig miljoen maaltijden verkocht. Daarnaast heeft Albert Heijn sinds 2017 de maaltijdvervangende shakes ook in het assortiment. Mouton: ‘Het idee achter de shakes is om de gaten in het dieet op te vullen. Wanneer je een maaltijd overslaat, omdat je het te druk hebt, is het gezonder om een shake te nemen. Een kroket uit de muur is dan niet de oplossing.’
NAP-Nieuws sprak de oprichter van Jimmy Joy, Joey van Koningsbruggen, over de totstandkoming van het product, en nam een kijkje in de fabriek op het Westelijk Haventerrein in Amsterdam.
Daarnaast vertelden twee jongeren over hun ervaringen met de shakes.
Eten moet je kauwen
Voedingsdeskundige en arts Michel Joosten (35) heeft zijn twijfels bij de shakes. ‘De shakes zijn vloeibaar en eten moet je juist kauwen.’ Volgens Joosten moet het lichaam namelijk weten dat er voedsel binnenkomt. ‘Als je eten ziet en ruikt, worden er processen in je lichaam in gang gezet. De galblaas gaat bijvoorbeeld samentrekken om vetzuren te verteren. Je moet je lichaam de tijd geven om dat te doen. Als je iets kort in je mond houdt, dan gaat die fase te snel en kan het lichaam er niet op reageren.’ Joey van Koningsbruggen (29), de bedenker van Jimmy Joy, reageert laconiek op deze kanttekening: ‘We hebben ook repen, daar kan je wel op kauwen.’
Ik schrijf dit soort producten nooit voor aan patiënten
Michel Joosten, arts
Het poeder waar je een shake mee maakt, bestaat volgens de verpakking uit onder meer mineralen, vetten, eiwitten, vitamines en vezels. Volgens Joosten kan dit specifieker. ‘Dan staat er bijvoorbeeld ‘vetten’ op de verpakking, maar wat voor soort vetten zijn dat precies? Bovendien is nog nooit onderzocht wat de langdurige gevolgen zijn als je vast voedsel inruilt voor vloeibaar voedsel, zoals deze shakes. Ik schrijf dit soort producten ook nooit voor aan de patiënten in mijn kliniek.’
Een jaar lang shakes
Filmmaker Matthijs Diederiksen (35) had hetzelfde probleem, en besloot de langdurige gevolgen te achterhalen. Veel mannen uit zijn omgeving dronken de shakes, maar niemand leefde ervan. Als experiment heeft Diederiksen een jaar lang geleefd op de shakes van Jimmy Joy. ‘Het was een heel sober jaar, alsof ik in een klooster zat.’ In die periode werkte de filmmaker als stagebuilder in Amsterdam. ‘Toen ik de shakes dronk, kreeg ik pas honger rond het middaguur. Nu is dat al rond 11 uur.’
Hij ervaart het ook als een verhelderend jaar waarin hij zichzelf heeft ontdekt: ‘Ik weet nu waar mijn krachten liggen en wat de invloed van eten is. Ik drink bijvoorbeeld geen alcohol meer. Dat veroorzaakte te veel ruis in mijn leven.’
Ik kon twee weken niet poepen
Matthijs Diederiksen, gebruiker Jimmy Joy
Toch zal Diederiksen niet nog een jaar op vloeibaar voedsel leven. ‘Een dieptepunt was dat ik het sociale aspect miste. Dan zat ik met mijn vrienden in een ruimte, maar dan voelde ik mij toch een buitenstaander omdat ik niet mee at.’ Daarnaast protesteerde zijn lichaam tegen de shakes: ‘Ik ben er echt cold turkey ingedoken. Het leek wel alsof mijn lichaam in het begin zei: ‘Wat is dit spul, dat moeten we binnenhouden’. Ik kon twee weken niet poepen.’ De eerste vier maanden verloor Diederiksen gewicht. Daarom besloot hij een shake meer te drinken, om terug te komen op zijn oude gewicht.
Zowel Mouton als Van Koningsbruggen benadrukken dat het niet de bedoeling is dat we over tien jaar allemaal op poedershakes leven. Mouton: ‘Je mist dan echt het sociale aspect. Eten is ook een beleving en dat willen we niet wegnemen. De markt bestaat pas vijf jaar, wie weet waar we over tien jaar zijn. We willen vooral de drukke mens helpen met gezond voedsel. Eten is meer dan kijken naar de bouwstoffen waaruit het is opgebouwd.’