Speurtochten en audiotours om NDSM-werf in leven te houden

Op de NDSM-werf in Amsterdam Noord vonden voor de coronacrisis elke week optredens en kunst- en cultuurprojecten plaats. Deze plek van ‘blijvende tijdelijkheid en van creatief experiment’ zou de culturele vrijplaats van de stad zijn. Ondanks dat het sinds de coronacrisis een stuk stiller is, zijn er op de werf van de Nederlandse Dok en Scheepsbouw Maatschappij nog genoeg creatieve initiatieven.

‘Het werk dualiteit nodigt uit om na te denken over wat nou goed is en wat nou slecht is,’ zegt museumdirecteur Gilad Bino Jr. Walvisch in een online kunsttour. Hij staat buiten op straat en wijst naar een splitsing in ongebruikte tramrails. De tramrails zouden ‘onbedoelde kunst’ zijn; een alledaags object wat met een goed achtergrond verhaal geïnterpreteerd zou kunnen worden als kunst. Tijdens de online minitour van het Museum voor Onbedoelde Kunst (MOK) laat hij vijf van zulke onbedoelde kunstobjecten zien.

Het MOK was van plan geweest om fysieke tours te geven langs de 22 onbedoelde kunstobjecten op de NDSM-werf, maar door de strengere coronamaatregelen kon dit niet doorgaan. Daarom hebben ze sinds november een audiotour opgezet die bezoekers gratis kunnen volgen. Zo’n honderdvijftig tot tweehonderd mensen hebben tot nu toe de audiotour gelopen.

‘Er wordt tot nu toe heel enthousiast op gereageerd’, zegt Willem Dieleman, oprichter van het MOK. ‘Meerdere mensen hebben gezegd anders naar hun omgeving te kijken nadat ze de tour hebben gelopen.’ De curatoren van het Museum voor Onbedoelde Kunst plaatsen informatiebordjes in de publieke omgeving bij alledaagse objecten. ‘Als je goed kijkt kun je overal kunst zien.’

Ook café-restaurant Noorderlicht heeft een creatieve oplossing gevonden om toch publiek te trekken. Drie dagen in de week kunnen kinderen meedoen aan speurtochten. Na het speuren halen ouders en kinderen vaak wat lekkers bij het café, dat nog wel open is voor afhaal en bezorging.

Volgens mede-eigenaar Jasper Helmer is het goed voor het moraal, maar is het slechts ‘een druppel op de gloeiende plaat’. Er zou nog een gat zitten tussen de steun van de overheid en wat ze maandelijks uitgeven.

Voor de kunstenaars op de werf is het een vreemde gewaarwording dat het er het afgelopen jaar zo verlaten heeft bijgelegen. ‘We maken nog steeds kunst, maar het is moeilijker geworden om het met anderen te delen’, vertelt ontwerper Andrea Marino. Toch twijfelt hij er niet aan om door te gaan met kunst maken. ‘Ik krijg er zoveel energie van. Zelfs al ben ik blut, ik ga door.’

NAP Nieuws maakte ook een videoreportage over de speurtochten van Noorderlicht. Die is hieronder te bekijken: