Het kabinet slaagt er niet in de energietoeslag in het eerste kwartaal van 2022 uit te keren. In december kondigde oud-staatssecretaris Wiersma (VVD, Sociale Zaken en Werkgelegenheid) een tegemoetkoming aan voor huishoudens met een laag inkomen, die in de problemen komen door de stijgende energieprijzen. Deze toeslag zou in het eerste kwartaal op de rekening van de huishoudens verschijnen, maar dat lukt niet omdat er een wetswijziging nodig is.
Hierdoor is de verwachting dat Amsterdammers pas vanaf mei een aanvraag voor de tegemoetkoming kunnen indienen, vertelt Steven Schotte, woordvoerder van wethouder Moorman (Armoede). Dit nieuws komt bovenop de eerdere aankondiging vandaag van het Nationaal Instituut Budgetvoorlichting (Nibud), dat huishoudens dit jaar gemiddeld veertig euro minder per maand te besteden hebben. Die dalende koopkracht is het gevolg van hoge inflatie, die voornamelijk opgestuwd wordt door sterk gestegen energieprijzen.
De inwoners van Amsterdam worden mogelijk extra hard door de dalende koopkracht geraakt. Sharon Jurriens van stichting Nederlandse Schuldhulproute legt uit: ‘In grote steden hebben mensen vaak hogere maandelijkse lasten, waardoor men sneller in de financiële problemen kan raken. Daarnaast wonen er relatief veel ondernemers in de stad en juist die groep wordt hard door de coronamaatregelen getroffen.’
Desondanks ziet Lisa Verdegaal, budgetcoach in Amsterdam, nog geen toename in het aantal cliënten dat bij haar aanklopt. Ze legt uit dat ze voornamelijk mensen begeleidt die al jaren in de financiële problemen zitten: ‘Als iemand bijvoorbeeld een gokverslaving heeft, dan maakt die paar procent inflatie echt niet uit. Veel mensen zijn financieel vaardig genoeg om hun uitgaven aan te passen aan de kosten die hoger uitvallen.’ Ze maakt zich echter wel zorgen om de groep die nu niet om hulp vraagt. ‘Net als psychische problemen zijn financiële problemen niet direct duidelijk zichtbaar, waardoor hulp vaak te laat komt.’
Volgens Schotte staat de gemeente echter niet stil. Er zijn afspraken gemaakt met de belangrijkste energiebedrijven over het melden van betalingsachterstanden. Schotte legt uit: ‘Voor huishoudens die op deze manier in beeld komen, wordt een maatwerkoplossing gezocht. Dit kan zijn in de vorm van coulance of het treffen van een betalingsregeling.’ Daarnaast stimuleert de gemeente de aanschaf van energiebesparende producten. Zo hoopt de gemeente in de tussentijd te voorkomen dat Amsterdammers in de problemen komen door de kosten voor hun energierekening.