Amsterdamse media terughoudend in gebruik AI

Op de AI-top in Parijs komen deze week alle Europese leiders samen met wetenschappers om het te hebben over de gevaren en kansen van kunstmatige intelligentie. Veel sectoren, waaronder de journalistiek, moeten zich gaan voorbereiden op de komst van deze technologie, zo klinkt het in Parijs. Dit roept de vraag op: hoe staat het eigenlijk met de implementatie van AI bij Amsterdamse lokale media? 

Uit een rondgang van NAP Nieuws blijkt dat veel Amsterdamse buurtmedia AI terughoudend gebruiken. ‘Wat betreft Dwars kan ik daar heel kort over zijn; wij doen helemaal niks met AI’, aldus Arie van Tol, hoofdredacteur van buurtkrant Dwars uit Amsterdam-Oost. Ook De Westkrant laat in een reactie weten in geen enkele vorm gebruik te maken van AI. 

Deze terughoudendheid is opvallend, omdat er volgens experts kansen liggen op dit gebied. Yael de Haan, bijzonder hoogleraar Lokale Publieke Omroep aan de Rijksuniversiteit van Groningen ziet mogelijkheden voor redacties. ‘Veel redacties gebruiken het nu enkel nog om een efficiëntieslag te maken, terwijl de meerwaarde erin zit om te kijken hoe je je publiek beter kan bedienen.’

‘Uiteindelijk is het pas echt waardevol als je je publiek beter kunt bedienen’

De Haan benadrukt dat er kansen liggen voor lokale media in het gebruik van AI. ‘Media zouden beter inzicht kunnen krijgen in wat hun doelgroep online aanspreekt. Zo kun je je verhalen toespitsen op de vragen van je doelgroep. Tot nog toe is het vooral een technologisch vraagstuk geweest, waarbij we zien dat je automatisch teksten of podcasts kan genereren. Maar wat levert dat op? Uiteindelijk is het pas echt waardevol als je je publiek beter kunt bedienen.’

Toolkritiek

De Haan benadrukt ook dat het belangrijk is voor redacties om goed door te hebben hoe AI-tools werken. ‘Je hoeft als journalist geen AI-expert te worden, maar je moet wel weten welke kritische vragen je moet stellen. Als jij bijvoorbeeld data in een tool als Chat GPT stopt, dan wordt die data weer gebruikt om het model te trainen. Dat is niet altijd wenselijk.’ De Haan benadrukt dat deze ‘toolkritiek’ nog onvoldoende aanwezig is op redacties. ‘Het is de komende jaren heel belangrijk om daar op in te zetten.’

Red Light Jazz Radio

Maar niet overal in de stad zijn redacties sceptisch over het gebruik van AI.‘Wij gebruiken AI vooral in de productie en voor een klein deel bij audiotechniek’ , zegt Marco Brouwer, initiatiefnemer van Red Light Jazz Radio in de Amsterdamse binnenstad. Brouwer benadrukt dat de radiozender inhoudelijk niet geïnteresseerd is in AI, maar dat het bij het genereren van audioaankondigingen wel handig kan zijn. ‘Bijvoorbeeld een stemgenerator die met een diepe stem zegt: ‘Je luistert naar Red Light Jazz radio’, dat werkt wel. Uiteindelijk is dat ook nog best veel werk, waarbij je soms ook met minder genoegen neemt. Maar het is wel makkelijk en het kost je niks.’

Ook proberen ze bij Red Light Jazz door middel van AI nog meer in te spelen op de wensen van bezoekers en bewoners van de binnenstad. ‘We hopen in de toekomst dat we bezoekers van de stad op een interessante manier kunnen meenemen door de stad. Zodat ze niet weer de toeristische trekpleisters zien, maar ook kleine dingen die je niet in de gidsen terugvindt. Veel bewoners mijden de binnenstad vanwege vooroordelen over drukte en overlast. Wij hopen mensen een andere blik op die binnenstad te geven en AI kan daarbij helpen.’