Veiligheid of faillissement? De gemeente Amsterdam heeft het antwoord niet

Burgemeester Jozias van Aartsen houdt nachtclub Suzy Wong voor onbepaalde tijd gesloten. Hiermee negeert hij de roep van ondernemers om een snellere onderzoeksprocedure en een verkorte sluiting. Het is de derde sluiting van een club in een jaar tijd waarbij een granaat werd gevonden.

In 2016 sloot toenmalig burgemeester Van Der Laan acht coffeeshops nadat ze beschoten waren (zie kaart voor alle sluitingen na beschietingen of na de vondst van een explosief).  Om de veiligheid van de bewoners te garanderen, bleven deze coffeeshops drie maanden dicht. ‘Het leek erop dat concurrerende coffeeshops opzettelijk op elkaar schoten om een sluiting te forceren’, zei D66-raadslid Mascha ten Bruggencate (D66) in de raadsvergadering afgelopen woensdag.

Alle sluitingen in Amsterdam door de gemeente na beschietingen of na de vondst van een explosief. Klik op de icoontjes voor extra informatie over de betreffende zaak. (Informatie gebaseerd op verschillende nieuwsbronnen.)
Groen = coffeeshop
Blauw = horecazaak

Inmiddels is na overleg tussen de gemeente en de coffeeshopeigenaren besloten om coffeeshops na een beschieting slechts een week te sluiten. Wordt er in die tijd geen reden gevonden om de zaak langer dicht te houden, dan mag hij weer open. Vooralsnog wordt eenzelfde soort beleid bij clubs of cafés niet toegepast.

‘We zien dat in steden de burgemeester steeds sneller overgaat tot het sluiten van een horecazaak als er in de nabijheid iets gebeurt’, zegt Bernadet Naber, woordvoerder van branchevereniging Koninklijke Horeca Nederland (KHN). ‘Wij doen een oproep aan de burgemeester: ga zo snel mogelijk na of de eigenaar iets te verwijten valt. Veiligheid staat natuurlijk voorop, maar als zo’n onderzoek drie maanden duurt kan dat het einde van je bedrijf betekenen en zijn de medewerkers hun baan kwijt.’  

Raadslid ten Bruggencate beweert van uitbaters te hebben vernomen dat lastige gasten bij een weigering aan de deur wel eens een dreigement uiten in de trant van ‘weet wat ik voor je deur kan leggen’. Dat er een granaat wordt neergelegd om de onderneming financiële schade toe te brengen kan volgens ten Bruggencate niet worden uitgesloten.

Club ABE: ‘Sluit de clubs voor een week, anders wordt dit een trend’
‘De gemeente timmerde de deuren dicht, de stroom en het water gingen eraf. We moesten direct de sleutels inleveren’, zegt Fabiola Kluck van Club ABE op de Amstelstraat. Daar werd afgelopen zomer een granaat op de deur geplakt. De zaak bleef drie maanden op slot. ‘Pas één dag voor we weer open mochten kregen we de sleutel. Onze hele voorraad was verrot en we hadden flinke waterschade.

‘We moesten overal zelf achteraan bellen en mailen, we hadden geen idee hoe lang het zou duren. Nog steeds weten we niet wie de dader is en waarom het is gebeurd.’ Kluck heeft begrip voor de keuze om de club te sluiten voor de veiligheid van de buurt en het politieonderzoek, maar wil wel het volgende kwijt: ‘Sluit de clubs voor een week, anders gaat dit een trend worden.’

Voorlopig zit dat er voor Amsterdamse clubeigenaren niet in. Een woordvoerder van de gemeente benadrukt dat de burgemeester eerst in gesprek wil met de ondernemers voor hij kan overwegen het beleid aan te passen. ‘Het herstellen van de openbare orde heeft onze prioriteit.’ Tevens zegt de woordvoerder niet op de hoogte te zijn van de manier waarop de communicatie tussen club ABE en de gemeente is verlopen. ‘De eigenaar is welkom om dit met ons te bespreken.’

Michel Vols, hoogleraar Openbare-orderecht aan de Rijksuniversiteit Groningen, stelt dat de openbare orde een rekbaar begrip is. ‘Het hangt af van de situatie.’ Ook herkent hij de problemen van ondernemers. ‘Er zijn ondernemingen die over de kop gaan, maar dat wordt vaak gezien als het risico van een ondernemer.’ Het beleid verschilt per gemeente, een landelijk sluitingsbeleid bestaat niet. ‘Sommige gemeenten timmeren de boel dicht, bij andere mag je van tevoren je spullen eruit halen en er zijn ook gemeenten die alleen de voordeur verzegelen.’

Naast een kortere sluitingstijd is er nog een oplossing om ondernemers tegemoet te komen, denkt SP-raadslid Tiers Bakker. ‘Een regeling voor gedupeerde ondernemers.’ Bakker doelt op het potje bij de gemeente, waaruit ondernemers een vergoeding krijgen, bijvoorbeeld als de straat voor hun zaak voor langere tijd open ligt. ‘Die subsidie is er en er is geld voor.’