Liever Van Gogh dan vrijgezellenfeestje

Nederland zit in de lift als vakantiebestemming voor buitenlandse toeristen. Vanwege de crisis boeken vakantiegangers uit omringende landen hun vakantie dichter bij huis. Wat betekent dat voor Amsterdam en haar lokale bezienswaardigheden?

Nederland ziet het aantal toeristen stijgen. Uit cijfers over de periode van 2003 tot 2011 blijkt dat er steeds meer buitenlanders op vakantie gaan naar ons land. Volgens het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC) steeg in 2012 het aantal internationale toeristen zelfs naar een recordaantal van 11.7 miljoen. Dat was 4 procent meer dan het jaar daarvoor.

De cijfers zijn verkregen via het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en gebaseerd op het aantal geregistreerde boekingen bij hotels, pensions en jeugdaccommodaties.

Vooral bij de buurlanden is Nederland populair: de meeste toeristen komen uit Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. De economische crisis heeft de toerist hard in de portemonnee geraakt, zei het NBTC bij de publicatie van de toerismecijfers van 2012. Mensen hebben minder te besteden. In plaats van ver weg te reizen, zoeken ze hun vakantie dichter bij huis en geven ze minder uit wanneer ze op vakantie zijn. Dat zou gevolgen kunnen hebben voor onze lokale toerisme-industrie. Worden goedkope uitstapjes populairder?

Minder goedkope vrijgezellenfeesten
Een bezoek aan onze hoofdstad blijft onder toeristen populair. Hoewel onze Oosterburen sinds 2009 de grootste groep toeristen vormen voor ons land, zijn het de Engelsen die massaal Amsterdam blijven bezoeken. In 2011 waren er 388.400 Duitsers en 717.600 Engelsen in Amsterdam. Wel neemt het aantal Duitsers dat onze hoofdstad bezoekt in verhouding toe, terwijl Engelsen steeds vaker hun ontspanning ergens anders zoeken.

Leon Deben (1941), al bijna veertig jaar verbonden als hoogleraar stadssociologie aan de Universiteit van Amsterdam, denkt dat dit te maken heeft met de groeiende mogelijkheden voor weinig geld naar Europese steden te vliegen. Vooral vliegtuigmaatschappij Easyjet biedt goedkope vluchten naar binnen Europa aan.

Deben: “Engelsen bezoeken Europese steden vooral om vrijgezellenparty’s te vieren. Vroeger gingen ze daarvoor vooral naar Amsterdam, nu vliegen ze voor weinig geld naar Warschau of Praag. Bier kost daar natuurlijk ook veel minder, dat scheelt weer als ze halve liters bestellen.”

Engelsen en Duitsers in Amsterdam

Amsterdamse musea floreren
Uit de recentelijk gepubliceerde Amsterdam City Index 2013 blijkt dat het groeiende aantal toeristen de stad goed doet. Vooral horecazaken en winkeliers profiteren ervan: zij danken volgens Amsterdam City-voorzitter Guus Bakker ruim de helft van hun omzet aan uitgaven door toeristen.

Maar ook musea en attracties zien hun bezoekersaantallen stijgen, zoals onderstaande grafiek laat zien. Vooral Artis, het Anne Frankhuis, Rijksmuseum en Madame Tussauds zijn populair. Met stip op nummer één staat het Van Gogh, met 1,6 miljoen bezoekers in 2011.

‘Dure’ musea goedbezocht
Onlangs verklaarde het NBTC nog dat toeristen minder uitgeven in ons land dan voorheen. “Over het algemeen zijn bezoekers zeer prijsbewust. Daarom staan bestedingen aan vervoer, verblijf en vermaak onder druk”, aldus een verklaring van algemeen directeur Jos Vranken op de website.

Maar uit de bezoekersaantallen van twintig culturele instellingen in Amsterdam blijkt niet dat toeristen de afgelopen jaren bewust voor goedkopere uitstapjes kozen. In de top vijf van best bezochte musea en attracties in 2011 staan drie musea en een attractie die qua toegangsprijzen boven het gemiddelde prijskaartje van 12,30 euro zitten. Uitzondering is het Anne Frankhuis, dat met kaartjes van negen euro als een goedkoop museum gezien kan worden.

Volgens Carla Keijzer van de Nederlandse Museumvereniging zou dat kunnen komen omdat juist relatief dure musea als het Van Goghmuseum voor veel toeristen de reden zijn om naar Amsterdam te komen. Een andere mogelijke verklaring komt van het Amsterdam City Marketing bureau. Volgens een woordvoerder kopen toeristen vaak een IAmsterdam City Card waarmee ze voor een, twee of drie dagen onbeperkt toegang hebben tot 38 musea en attracties, zoals het Van Goghmuseum en dierentuin Artis.