Het nieuwe meldpunt voor geweld tegen supermarktmedewerkers heeft sinds de start op 1 januari bijna dertig meldingen gehad. Bij Amsterdamse supermarkten gaat het vooralsnog om verbaal geweld, maar “het is slechts een kwestie van tijd voordat het een keer echt uit de hand loopt”.
“Geef me nu die peuken mee, anders word ik echt boos”, schreeuwt een jongen in trainingspak tegen de caissière van de Albert Heijn op de Jodenbreestraat. De caissière kijkt hem verveeld aan. “Sorry, ik kan het je echt niet meegeven als je niet kunt bewijzen dat je oud genoeg bent.” De klanten in de rij kijken een beetje nerveus om zich heen. De jongen kijkt haar woedend aan. “Ik zie er toch niet uit als twaalf of zo?”, snauwt hij haar toe. De caissière zucht diep. “Helaas, ik kan niets voor je doen.” De jongen werpt haar nog een laatste boze blik toe en beent mopperend de winkel uit.
Op 1 januari startte het Meldpunt Alcohol en Agressie in Supers (MAAS). Er wordt gevreesd voor toenemend geweld tegen kassamedewerkers door de verhoging van de leeftijdsgrens voor alcohol en tabak. Er zijn inmiddels 28 meldingen binnengekomen. Het Platform Ondernemingsraden Groothandel en Grootwinkelbedrijven Levensmiddelenbranche (POGGL) waarschuwde deze week op hun website voor een toename van geweld.
Volgens winkelmanager Van Zanen (43) van supermarkt Dirk op de Rijnstraat is het slechts een kwestie van tijd voordat het een keer echt uit de hand loopt. “Mensen worden steeds mondiger. Wij Nederlanders zijn niet gewend om ons standaard te identificeren als we alcohol of tabak kopen. In Amerika is dat bijvoorbeeld veel normaler.”
Hij heeft een aantal keer in moeten grijpen. “Soms nemen klanten geen genoegen met nee. Ze blijven boos staan en willen de winkelmanager spreken. Van mij krijgen ze hetzelfde antwoord. Dan stampen ze boos de winkel uit. Het zal mij niets verbazen als er ooit iemand fysiek geweld gaat gebruiken. Ik verbaas me vaak over hun felle taalgebruik. Sommigen worden echt woedend. Dat gaat een keer mis.”
Rachelle (22) werkt vijf dagen per week bij supermarkt Deen op de Niersstraat. Fysiek geweld heeft ze nooit meegemaakt, maar boze mensen wel. “Ik had hier vorige week zo’n verstandelijk gehandicapte. Ik weet niet wat hij had, maar hij was niet helemaal honderd. Hij wilde een blik shag. Ik vroeg hem om zijn identificatiebewijs, want ik kon zijn leeftijd niet goed inschatten. Hij had niets bij zich. Hij begreep niet waarom ik zijn ID wilde zien en werd boos. Toen kwam zijn begeleider zich ermee bemoeien. Dat het belachelijk was dat ik die gehandicapte geen blik shag mee wilde geven. Tja, toen heb ik het maar meegegeven. Die begeleider was denk ik wel een jaartje of vijftig, dus dat kon wel.”
Officieel had Rachelle de shag niet mee mogen geven als ze het vermoeden had dat het voor een minderjarige zou kunnen zijn. “Ja maar ja, wat moet ik dan? Die begeleider was hartstikke boos en ik dacht dat er misschien een andere regel zou gelden als het om een gehandicapte gaat.”
Bodil (37) krijgt dagelijks mopperende mensen aan de kassa van de Dirk aan het Marie Heinekenplein. “Er komen hier veel studenten, en het is lastig om hun leeftijd in te schatten. Dan staan ze hier in hun kloffie, zonder identiteitsbewijs, voor kratjes bier en sigaretten. Ze reageren heel beledigd als ik het niet meegeef. Soms beginnen ze zelfs te schreeuwen, maar dan roep ik de winkelmanager erbij en is het snel afgelopen.” Een handgemeen heeft ze nog nooit meegemaakt: “Ik kan me niet voorstellen dat het hier tot een gevecht komt. Maar je weet het nooit.” Ze zucht diep. Een oudere man bestelt een pakje Marlboro. “U hoeft niets te laten zien hoor, ik geloof wel dat u oud genoeg bent”, zegt ze met een vette knipoog.