Hoe representatief wordt de Amsterdamse gemeenteraad? Deel 1: afkomst

Amsterdam krijgt een gemeenteraad die een evenredige afspiegeling vormt van de etnische diversiteit van de stad. Dat blijkt uit onderzoek van NAP Nieuws. Aan de hand van de kandidatenlijsten doen we de komende weken een voorspelling van de samenstelling van de raad.
Deel #1 afkomst.

Amsterdam kent meer dan 180 nationaliteiten. De hoofdstedelijke bevolking bestond in 2017 voor een derde uit mensen met een niet-westerse migratieachtergrond uit de eerste of tweede generatie, 35% om precies te zijn. Zo valt te lezen in een overzicht van Bureau Onderzoek, Informatie en Statistiek (OIS) van de gemeente. Heeft zo’n gemengde stad ook een gemengde gemeenteraad?

‘Wij hebben de meest diverse kandidatenlijst van Nederland.’ Dat zei Don Ceder, lijsttrekker van de ChristenUnie donderdagavond tegen NAP Nieuws. Volgens de laatste twee peilingen maakt de ChristenUnie echter geen kans op een zetel. De diversiteit op de vijftig kandidaten tellende lijst van de partij gaat dus vooralsnog geen invloed hebben op de samenstelling van de nieuwe raad.

Het aantal Nederlanders met een niet-westerse migratieachtergrond als deel van de totale Amsterdamse bevolking (n.b. Nederlanders met een westerse migratieachtergrond zijn niet in deze staafdiagram opgenomen)

Daarom keken wij naar de laatste peiling (door het OIS in opdracht van Het Parool en AT5) en de kandidatenlijsten van de partijen die nu een kans maken op zetels.

Op basis daarvan maken we hier een voorzichtige voorspelling van hoe representatief de nieuwe gemeenteraad gaat zijn als het gaat om de afkomst van haar leden.

De zittende gemeenteraad bestaat uit 45 leden. Daarvan hebben er acht een niet-westerse achtergrond, uit de eerste of tweede generatie. Dat is grofweg een vijfde, 17%, van de raadsleden, ruim minder dus dan 35%.

Gemeenteraad 2018
Als we uitgaan van de laatste peiling komen er veertien kandidaten met een niet-westerse migratieachtergrond in de gemeenteraad, wat neerkomt op 31%. Als de raad op basis van de peiling gevormd wordt dan zou deze dus een stuk representatiever zijn dan de huidige.

Suriname, Turkije en Marokko zijn de landen waar de meeste kandidaten met een niet-westerse achtergrond hun wortels hebben liggen. Dat is slechts een fractie van de nationaliteiten die er in Amsterdam te vinden zijn, maar volgens het OIS zijn dit wel de drie grootste migrantengroepen in de stad.

De representatie van Nederlanders met een niet-westerse migratieachtergrond in de nieuwe gemeenteraad, op basis van de laatste peiling (n.b. Nederlanders met een westerse migratieachtergrond zijn niet apart onderzocht en vallen hier daarom onder de staaf ‘Nederlands’)

CDA en SP zijn het witst
Van de elf partijen die volgens de laatste peilingen kans maken op een zetel hebben drie partijen geen enkele kandidaat met een niet-westerse migratieachtergrond op een plek in de virtuele gemeenteraad zitten. Dit zijn CDA (één zetel), SP (vier zetels) en Partij voor de Dieren (één zetel). Zelfs als we hen er bij wijze van foutmarge in de peiling twee zetels bijgeven, blijven alle drie de virtuele fracties helemaal wit.

DENK heeft zonder twijfel de lijst met de meeste kandidaten met een niet-westerse migratieachtergrond. De lijst, waarvan vooralsnog vijf kandidaten bekend zijn, bestaat in z’n geheel uit kandidaten met een migratieachtergrond. Maar daarmee is DENK natuurlijk ook geen juiste representatie van Amsterdam.

Groenlinks en PvdA de beste afspiegeling
De beste afspiegeling van Amsterdam kan worden gevonden bij de lijsten van de PvdA en GroenLinks. Beide partijen maken volgens de laatste peilingen kans op acht zetels in de raad. Allebei hebben ze drie kandidaten met een niet-westerse migratieachtergrond in deze top acht staan. Hiermee hebben bij beide partijen 37,5% van de kandidaten met een directe kans in de raad te komen een niet-westerse afkomst. Dat komt dicht in de buurt van 35%.

Opvallend is dat GroenLinks een meer diverse lijst heeft ten opzichte van vier jaar geleden. GroenLinks lijsttrekker Rutger Groot Wassink hekelde toen nog het eigen tekort aan diversiteit van zijn lijst in Het Parool. Bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen had de partij maar één kandidaat met een migratieachtergrond op een verkiesbare plek, namelijk Simion Blom (Surinaams-Nederlands).

Beter dan vier jaar geleden?
Doen de partijen het beter dan vier jaar geleden? Toen waren nog acht van de 45 verkozen raadsleden van niet-westerse afkomst. Volgens de laatste peilingen zal dit aantal naar veertien stijgen.
Deze eerste voorspelling belooft een raad die onze multiculturele stad wat betreft afkomst een stuk beter representeert dan de vorige.

Dit bericht is voor het laatst geupdate 22 januari 2018 om 15.14 uur.