‘Het bankje is terug, maar de tijd is verloren’

AMSTERDAM – In de rubriek Verloren Amsterdam zoomen we dagelijks in op stukjes Amsterdam die dreigen te verdwijnen of inmiddels tot de historie behoren. Vandaag: het komen en gaan van de bankjes aan de Brouwersgracht.

Voor de één gewoon een bankje als ieder ander, maar voor sommigen heeft het een speciaal plekje in hun hart: het bankje aan de Brouwersgracht, uitkijkend op de Herengracht. Het is de plek waar een Amsterdamse vriendengroep jarenlang vrijwel dagelijks zijn vrije tijd doorbracht na school. Hier werd hun vriendschap gevormd. ‘We zaten hier vaak met tien tot twaalf man. Het was een periode uit ons leven waarin we niet met z’n allen bij iemand thuis konden chillen. Dit was de perfecte plek’, zegt Stef.

Destijds, in 2008, waren er twee bankjes op deze locatie. Drie jaar later verdween er één en in 2018 verdween ook het tweede bankje. Niet slechts een einde van het bankje, maar ook een einde van een belangrijke periode uit hun leven. 

Maar sinds begin dit jaar is één bankje opeens weer terug van weggeweest. Vier jeugdvrienden keren terug bij het bankje, en blikken terug. 

Het bankje blijkt niet alleen bij deze vriendengroep populair te zijn. Buurtbewoner en kunstenares Hennie van den Bosch woont al 25 jaar in de buurt en bracht er ook veel tijd door. Op aangeven van de gebiedsmakelaar, Matthew Eelman, begon ze handtekeningen in te zamelen om het bankje terug te plaatsen. Hennie verzamelde uiteindelijk drie A4’tjes vol handtekeningen. Het was genoeg voor de gemeente om het bankje terug te plaatsen. De glühwein werd uit de kast gehaald; op 7 januari vierden de buurtbewoners de herintrede van het bankje. 

Volgens Hennie werd het laatste bankje in 2018 weggehaald vanwege de plaatsing van een lichtinstallatie van het Amsterdam Light Festival. Waarom het andere bankje is verdwenen is tot op de dag van vandaag een mysterie. Ravi, één van de vrienden, meent dat het bankje is weggehaald vanwege een boom die tijdens een storm erop is gevallen. De anderen speculeren dat het op verzoek van het restaurant ernaast, De Belhamel, is weggehaald vanwege overlast. De gemeente en Hennie weten even weinig.

Maar het mysterie rond het bankje stopt hier niet. Sommigen zullen deze exacte locatie kennen door deze populaire IKEA-poster, waar ruim een half miljoen exemplaren van zijn verkocht. Rond de oorsprong van de foto bestond jarenlang veel onduidelijkheid, totdat tv-maker Tom Roes een korte documentaire maakte over het verhaal achter de foto. Na drieënhalf jaar onderzoek kwam hij erachter dat de foto in maart 1999 werd gemaakt door een bekende Argentijnse fotograaf, Fernando Bengoechea. Hij is sinds 2004 vermist en is volgens zijn familie hoogstwaarschijnlijk omgekomen bij de tsunami in Sri Lanka. Zijn lichaam is nooit gevonden.

Op de foto van Bengoechea is er echter geen bankje te bekennen. Zowel Hennie als Matthew denken zeker te weten dat het bankje ook in de jaren negentig daar heeft gezeten. Het bankje kent een tijd van komen en gaan.