Afgelopen donderdag vond het openingssymposium van de Dekoloniale Dialogen plaats in de VOC-zaal van het Bushuis van de Universiteit van Amsterdam (UvA). In 2023 worden er een jaar lang lezingen, performances en tentoonstellingen georganiseerd, om te discussiëren over de geschiedenis en de toekomst van de VOC-zaal. De afgelopen jaren groeide het ongemak onder medewerkers en studenten van de UvA over de manier waarop het koloniale verleden van Amsterdam in de zaal wordt gerepresenteerd.
Het Oost-Indisch Huis, aan de Kloveniersburgwal in Amsterdam, was ooit het belangrijkste kantoor van de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC). De oorspronkelijke VOC-zaal in het Oost-Indisch Huis, werd gebruikt als vergaderzaal van de Amsterdamse afdeling van de VOC. Maar, als je dacht dat je nog in de échte bewindhebberszaal zit, zoals nog op de deur van de ruimte staat, heb je het mis. De zaal werd destijds aan de VOC verhuurd, maar nadat de VOC werd opgeheven in 1798, kreeg het gebouw een andere bestemming.
Sinds 1965 behoort het gebouw aan de Universiteit van Amsterdam. Het UvA-bestuur gaf in de jaren negentig de opdracht om een ruimte in te richten als vergaderzaal van de VOC, of deze zaal ook de échte vergaderzaal was is onduidelijk. De schilderijen die in de ruimte hangen zijn niet origineel, maar het zijn foto’s die op linnen zijn afgedrukt. Ook de gordijnen, versieringen en meubels zijn niet echt. De zaal is dan ook geen historische reconstructie, eerder een ‘theaterstuk zonder acteurs’.
De VOC-zaal in het Bushuis werd een plek waar feestelijke ceremonies, zoals diploma-uitreikingen werden georganiseerd. Maar nadat de discussie rondom het koloniale thema van de zaal weer opspeelde, werden de deuren van de zaal in augustus 2022 gesloten. Door middel van de projecten die dit jaar in de VOC-zaal en op de UvA worden georganiseerd moeten studenten en medewerkers nadenken over een passende invulling van de zaal. De Dekoloniale Dialogen zijn volgens de organisatie pas een begin: er kunnen nog veel meer gesprekken gevoerd worden over het koloniale verleden van de UvA.
Grote kans dus dat de VOC-zaal er na dit jaar anders uit gaat zien. Zelf een kijkje nemen in de VOC-zaal? Bekijk ‘m hieronder in een 360 graden beeld.