Maandag 20 februari begint de Amsterdamse staking van gemeentemedewerkers. Zo halen vuilnisophalers geen afval op en schrijven boa’s geen bekeuringen uit. Amsterdam is niet de enige die met stakingen te kampen heeft: het is het gevolg van mislukte onderhandelingen tussen vakbond FNV en gemeentekoepelorganisatie VNG.
Deze week hoeven Amsterdammers de vuilnisophaler niet aan de deur te verwachten. Ook even snel zonder licht op en neer fietsen naar de supermarkt zal de boa door de vingers zien. Eerder staakten de Amsterdamse gemeentewerkers al een paar uur, nu leggen ze het werk een hele week neer van 20 tot 27 februari. Al sinds september vorig jaar zijn vakbond FNV en gemeentekoepelorganisatie VNG in overleg over een nieuwe gemeentelijke cao. Voornamelijk op het gebied van loon houdt de VNG haar poot stijf.
Op 14 december 2022 kwamen de onderhandelingen zonder succes tot een einde. De VNG bood de vakbond een loonstijging van 5 procent aan vanaf 1 februari 2023. De FNV vond dit bod ‘schamel’ en stelde daarom een ultimatum. Zij gaven aan dat, als hun eisen voor gemeentepersoneel niet vóór 11 januari 2023 werden ingevoerd, ze zouden overgaan tot actie. Nu het ultimatum is overschreden, zet de FNV haar leden aan tot staken.
Wat wil de FNV?
De twee belangrijkste eisen in het ultimatum zijn een gemeentebrede loonsverhoging van 12 procent over een periode van een jaar en het automatisch meebewegen van het loon met inflatie. Met een dergelijk automatische prijscompensatie hoopt de FNV te voorkomen dat lonen blijven achterlopen op ontwikkelingen in prijs en koopkracht.
Niet alleen rond het loon stelt de FNV eisen. Ook geeft het aan meer sociale zekerheid te willen bewerkstelligen voor haar leden. Zo wil de vakbond dat loon wordt doorbetaald voor drie in plaats van twee jaar bij ziekteverzuim. Ook vragen ze om een thuiswerkvergoeding van 3 euro netto per dag en meer verlofuren.
Volgens de FNV zitten haar leden in een moeilijk parket. Zo komen gemeentewerkers door de inflatie van 7,6 procent financieel in de problemen. Ook is de, deels door het huidige personeelstekort veroorzaakte, hogere werkdruk voor gemeentemedewerkers problematisch.
Vorige acties
Gemeentemedewerkers in Amsterdam zijn niet de eersten die staken. In meerdere gemeentes, waaronder Utrecht, Den Haag en Rotterdam, legden gemeentemedewerkers het werk al neer. Met name op het gebied van afvalverwerking hadden gemeentebewoners hier last van. Zo beschreef de NOS de gevolgen van de weeklange staking in Utrecht als een steeds groter wordende afvalberg. Overvolle containers en zelfs verkeershinder door afval waren gedurende de week aan de orde van de dag.
Wethouder Hester van Buren (Dienstverlening) roept de FNV op zo snel mogelijk weer aan tafel te komen. Zij geeft aan de situatie van gemeentemedewerkers te begrijpen en hoopt tot een oplossing te kunnen komen. Intussen vraagt de gemeente op haar website dat Amsterdammers huishoudelijk afval zo lang mogelijk thuishouden. Een speciaal calamiteitenteam van politie, brandweer en GGD’ers zal erop toezien dat er geen gevaarlijk situaties in de gemeente zullen plaatsvinden, om bijvoorbeeld vergelijkbare verkeershinder als in Utrecht te voorkomen.