Afgelopen jaar zijn er door de gemeente Amsterdam minder bouwvergunningen afgegeven dan het jaar ervoor, blijkt uit cijfers die het Centraal Bureau voor Statistiek donderdag naar buiten bracht. In 2023 gaat het om een totaal van 3510 vergunningen voor nieuwe huizen, in vergelijking met 5983 vergunningen in 2022. Daarmee stevent de stad af op een nieuwbouwdip.
De cijfers passen binnen een landelijke trend: in totaal werden er vorig jaar in Nederland 15 procent minder bouwvergunningen afgegeven dan in 2022. Vooral voor koopwoningen werden minder vergunningen afgegeven (-23 procent). Voor huurwoningen was het een daling van 6 procent. In 2016 zijn voor het laatst minder nieuwbouwwoningen vergund dan in 2023.
Het aantal vergunde nieuwbouwwoningen is een graadmeter voor het aantal huizen dat in de nabije toekomst gebouwd zal worden. Gemiddeld duurt het twee jaar voordat een woning wordt opgeleverd na de afgifte van een vergunning. Het gaat hierbij alleen om nieuwbouw; woningtransformaties zoals het veranderen van kantoren in huizen zijn niet in de cijfers van het CBS opgenomen.
Woningen in aanbouw
Naast het dalende aantal vergunningen bleek dinsdag ook dat er in Amsterdam minder woningen in aanbouw zijn genomen dan verwacht. In een brief aan de gemeenteraad maakte wethouder Reinier van Dantzig (Woningbouw) bekend dat er in 2023 met de bouw van bijna 5200 huizen is begonnen. Dat is een stuk minder dan de 7500 woningen die de gemeente had gepland.
De belangrijkste reden voor de achteruitgang is volgens Van Dantzig de moeilijke markt. De rente en bouwkosten zijn gestegen, en er is een structureel tekort aan personeel. Daarnaast zijn de opbrengsten van de woningen minder hoog. Door die onzekerheid zijn bouwers huiveriger om te investeren. ‘Als minder bedrijven willen instappen en een vergunning aanvragen, worden er ook minder vergunnigen afgegeven,’ zegt een woordvoerder van Van Dantzig.
Crisismaatregel
Om de woningbouwproductie zo goed mogelijk in gang te houden, heeft de gemeente verschillende maatregelingen getroffen. Met als nieuwste crisismaatregel: ‘herijking grondprijzen’. Bedrijven kunnen daardoor de gemeente éénmalig verzoeken om de afgesproken grondprijzen te heroverwegen. Dit kan leiden tot lagere grondprijzen.
Ondanks de zware tijden voor de woningbouw, zegt Van Dantzig trots te zijn op wat er wel gebouwd wordt in Amsterdam: ‘Vergeleken met de crisisjaren doen we het goed, dankzij hard werken door alle partijen.’