Jongerenbrandweer uniek in Nederland

Man van de avond: Tom Groothuesheidkamp met brandweerman John Jones. Foto: Lis Tuithof
Man van de avond: Tom Groothuesheidkamp met brandweerman John Jones. Foto: Lis Tuithof

Afgelopen woensdag ging in Amsterdam-Oost de jongerenbrandweer van start. Het buurtinitiatief is opgezet door de 18-jarige Tom Groothuesheidkamp en moet de jeugd op een speelse manier in contact brengen met hulpverlening.

AMSTERDAM, 13 januari – Het jongerencentrum Jav’ Art op het Javaplatsoen in Amsterdam-Oost is versierd met ballonnen in alle kleuren. Op de tafel in de hoek staat appeltaart, snoep en verschillende soorten frisdrank. Het doet denken aan een kinderfeestje, maar in plaats van kinderen staan er mannen in chique uniformen en journalisten met camera’s aan het buffet. “Jongeren komen altijd laat”, zegt leerplichtambtenaar Rob van Os. “Dat is cool.”

Vanaf volgende week zullen jongeren tussen de 15 en de 18 jaar iedere woensdagavond hier bijeenkomen om kennismaken met de brandweer en andere hulpverleningsinstanties. Ze gaan langs bij verschillende brandweerkazernes en leren hoe ze brandjes kunnen blussen. Er staat ook een bezoek bij het duikteam op het programma en ze gaan een film kijken over de brand van Moerdijk van 2011. Daarnaast is er oog voor andere hulpverleningsinstanties, zoals de ambulancedienst. Het programma is voor de jongeren geheel kosteloos en wordt aangevuld met verschillende sportactiviteiten.

Rob van Os krijgt gelijk, de jongeren zijn laat. Eenmaal binnen, gaat een aantal jongens met zwarte jassen en dikke bontkragen nonchalant tegen een muur leunen achter in de zaal.  Onder hun mutsen kijken ze nieuwsgierig naar voren waar John Jones (bekend van o.a. Sam Sam) de avond officieel opent. Jones is lid van de vrijwillige brandweer en steunt het project uit enthousiasme. “We geven vanavond het startschot voor een uniek project. In ieder geval uniek in Nederland, misschien wel uniek Europa. We gaan het uitzoeken.”

Wat is de jongerenbrandweer?

De jongerenbrandweer is een project van Tom Groothuesheidkamp. Zijn buurtinitiatief werd afgelopen zomer tijdens het Samen Inidische Buurtfestival door een burgerjury gekozen en won daarmee een subsidie van stadsdeel Oost ten waarde van 10.444 euro.

De jongerenbrandweer is niet hetzelfde als de jeugdbrandweer. Waar de jeugdbrandweerlieden worden opgeleid om later zelf brandweerman te worden, richt de jongerenbrandweer zich ook op andere hulpverleningsinstanties. Jongens en meisjes tussen de 15 en 18 jaar kunnen zich gratis aanmelden onder www.jongerenbrandweeramsterdam.nl

Het project loopt in ieder geval tot de zomer 2012.

Stadsdeelvoorzitter Fatima Elatik (PvdA), is trots dat dit pioniersproject in Oost van start gaat. Ze hoopt dat het begrip voor hulpverlening hierdoor zal toenemen. “Hulpverleners worden vaak in de weg gezeten door baldadige jongeren. Het respect moet weer toenemen. Het leuke aan dit project is juist dat het niet komt vanuit de gemeente maar vanuit een bewoner van 18 jaar. Het moet namelijk vooral leuk zijn, en niet belerend.”

Daar is Tom het helemaal mee eens. Hij wil in eerste instantie een spannend programma voor leeftijdsgenoten organiseren; volgens hem is daar momenteel een tekort aan. “Ik merk het aan mezelf, er is gewoon niet zo veel te doen.” Het idee werd ontwikkeld in een periode waarin hij niet precies wist wat hij wilde. Hij was net gestopt met een sportopleiding en op zoek naar een uitdaging. Toch is het voor hem meer dan alleen lol. “Ik hoop dat jongeren meer  verantwoordelijkheidsgevoel krijgen. Het is de bedoeling dat zij ook leren hoe zij zélf mensen kunnen helpen. En misschien ontdekken zij wel een leuk beroep in de hulpverlening.” Of hijzelf brandweerman wil worden, weet hij nog niet zeker.

Volgens Ricardo Weewer, plaatsvervangend commandant van de brandweer Amsterdam-Amstelland, is dit initiatief niet bedoeld om brandweerlieden te werven. Er zijn genoeg aanmeldingen. Toch is het project voor hem “een geschenk van de hemel”. Weewer probeert de jeugd al langer te benaderen. Volgens hem mist de brandweer momenteel het contact met de burgers. “Brand voorkomen is beter dan brand blussen, en voorkomen doe je samen.” Hij bespeurt grote interesse vanuit de brandweer in dit project, ook vanuit andere brandweercentrales.

Door alle voorbereidingen heeft Tom nog niet veel aandacht kunnen schenken aan promotie. “Ik was een beetje vergeten om bij scholen langs te gaan, maar dat ga ik de komende tijd zeker doen.” Toch hebben zich binnen korte tijd al vijf jongens aangemeld. Een van hen is Nieck Brand (15). “Ik weet eigenlijk niet zo veel over de brandweer”, vertelt hij. “Het lijkt me leuk om te zien hoe het allemaal werkt.” Hij is vooral nieuwsgierig naar de kazernes. “Ik hoop dat ik van die paal mag glijden.”

Dan is ineens het geloei van sirenes te horen. Buiten staat een ladderwagen en Tom mag samen met een andere jongen en een cameraman in het bakje gaan staan. Hij wordt zo´n 25 meter de lucht in gehesen. Zijn ogen stralen als hij weer op de grond staat. “Erg leuk, zo hoog boven de huizen. Maar wel koud.” Naast hem staat zijn moeder. Ze is trots op Tom en maakt zich geen zorgen over het aantal aanmeldingen: “Ik zeg: begin met vijf, dan worden het er vanzelf meer. Oh, en het is ook heel leuk voor meisjes, zet dat er maar bij.”