“Wij moeten ons als gemeenschap iedere keer bewijzen”

Biniam Daniel (Foto Heleen Gorris)
Biniam Daniel (Foto Heleen Gorris)

CENTRUM- Wat is de invloed van de Eritrese overheid op statushouders in Nederland? NAP Nieuws vraagt het Biniam Daniel (43). Daniel is actief als bestuurslid van de Eritrese Vereniging Amsterdam en Omstreken (EVAO), dat ongeveer 300 leden telt. “De reden dat Eritreeërs vluchten wordt door de media bewust onjuist naar buiten gebracht.”

Eerder deze week vond in Amsterdam het kort geding plaats tegen hoogleraar Mirjam van Reisen. Van Reisen zou Meseret Bahlbi, ex-leider van de Young People’s Front of Democracy and Justice (YPFDJ) “spil van het Eritrese regime in Nederland” hebben genoemd. De YPFDJ sympathiseert met de regering in het Afrikaanse land.

Bahlbi klaagde van Reisen aan voor smaad en laster. Reisen’s advocaat bepleet dat deze rechtszaak het bewijs is dat de lange arm van het regime in Eritrea critici monddood wil maken. Informanten uit Eritrea zouden gevluchte landgenoten op “stasi-achtige manier” bespioneren. Eritreeërs zouden zouden zelfs soms onder dwang belasting moeten betalen aan het moederland, aldus de advocaat.

Daniel van de EVAO noemt de rechtszaak een noodzakelijk kwaad. “Wij hebben die ophef liever niet, maar Bahlbi moet zijn recht kunnen halen.” Daniel denkt niet dat er zoiets is als een lange arm van de Eritrese president Issaias Afeworki op Eritreeërs in het buitenland. “Bahlbi is lid bij ons en ik ken hem persoonlijk. Ik heb hem nooit betrapt op propagandistische taal voor het regime.”

De meeste asielaanvragen in 2015 kwamen, op Syriërs na, van Eritrese vluchtelingen. Waarom vluchten er zoveel Eritreërs volgens u?

Daniel: “Als Afrikanen hebben we helaas nog altijd het gevoel dat het gras groener is aan de overkant. Of je nou arm bent of rijk, als je de mogelijkheid krijgt wil je naar het Westen.”

Het land verlaten is in Eritrea met gevaar voor eigen leven. Volgens het VN-rapport is op een legale manier de grens van Eritrea oversteken geen optie. Mensen moeten dat illegaal doen.

“Dat kan ik niet hardmaken. Er zijn ook gewoon mensen die op familiebezoek kunnen en studenten die in het buitenland studeren. Je kunt het land legaal uit.”

In Nederland krijgt ongeveer negentig procent van de Eritreers een verblijfsvergunning. Vluchtelingen uit bijvoorbeeld Soedan of Somalië hebben daar maar 40 procent kans op. Hoe verklaart u dat?

“Het buitenlands beleid van Nederland is gunstig voor Eritreeëers. Dat is een beslissing die de Nederlandse overheid zelf maakt. Daar kan ik niets over zeggen.”

Er zijn signalen dat er vanuit Eritrea belastingen worden geheven in Nederland. Wat is uw reactie daarop?

“Wereldwijd hebben Eritreërs die in het buitenland afgesproken dat ze twee procent belasting meebetalen voor de opbouw van ons land. U doet alsof dat illegaal is. Het wordt pas illegaal als er dwang achter zit. Dat is niet bewezen. Mensen weten dat die twee procent op vrijwillige basis is, totdat jij een dienst nodig hebt.”

Op de vraag voor welke dienst de twee procent Eritrese belasting betaald moet worden geeft Biniam Daniel tijdens het gesprek geen antwoord. Later licht hij telefonisch toe dat het gaat om diensten van de ambassades van Eritrea. Daniel benadrukt dat dit niet geldt voor visumdiensten, maar wel voor andere diensten die de ambassade aanbiedt, zoals bijvoorbeeld een bouwvergunning. Hij zegt dat het heffen van twee procent belasting voor diensten van de Eritrese ambassade legaal is.

Een woordvoerder van de Eritrese ambassade in Den Haag bevestigt dat er op visa geen belastingverplichting voor de twee procent tax rust, maar wel op de aanvraag van vergunningen.

Het rapport van de United Nations Security Council spreekt de legaliteit van deze werkwijze tegen. Het betalen van een belasting aan Eritrea mag geen voorwaarde zijn voor het gebruik van ambassadediensten.