Elke maandag bemant het Amsterdam Universitair Medisch Centrum de Vaccinatie Twijfeltelefoon: een landelijk nummer voor mensen die twijfels of vragen hebben over het nemen van een coronavaccinatie. Vier medewerkers vertellen hoe dat is.
Prabath Nanayakkara (58)
Achtergrond Hoogleraar Acute Interne Geneeskunde
Functie Medisch toezicht bij de Vaccinatie Twijfeltelefoon
‘Op maandag beginnen we om half negen en eindigen we om half vijf. Gedurende de dag zijn er zeven studenten met een medische achtergrond die de Twijfeltelefoon opnemen. Als de vragen van patiënten te ingewikkeld zijn voor de studenten, neem ik het gesprek over. Dit zijn vooral vragen van mensen met een complexe medische voorgeschiedenis: zij slikken bepaalde medicatie, zijn net geopereerd of hebben onderliggende ziekten. Door hun situatie willen zij weten wat voor invloed het vaccin op hun gezondheid heeft. Ik denk dan samen met de patiënt over een geschikte oplossing.
Dit werk doe ik tussen mijn normale werkzaamheden door. Dus naast spreekuren, supervisie op de spoedeisende hulp en het nakijken van manuscripten, spreek ik ondertussen met patiënten die naar de Twijfeltelefoon bellen. Daardoor is het heel druk, maar ik ben het gewend. Ik vind het beantwoorden van vaccin gerelateerde vragen een maatschappelijke taak. Mensen zitten tegenwoordig in een woud van informatie en onduidelijkheden. Ik merk dat ze het daarom erg waarderen als ze persoonlijk worden geholpen.
Het medische advies dat patiënten hier hebben gekregen, heeft velen dan ook gestimuleerd om zich te laten vaccineren. Daarom vind ik dat de Vaccinatie Twijfeltelefoon er eerder had moeten komen. Ik denk dat als mensen eerder advies konden vragen aan medische experts, de vaccinatiegraad nu hoger zou zijn.’
Simon Baltus (24)
Achtergrond Student Technische Geneeskunde
Functie Medewerker Vaccinatie Twijfeltelefoon
‘De eerste paar keren dat ik werkte waren hectisch. De telefoon stond roodgloeiend: in totaal belden er soms wel duizend mensen per dag. Wij moesten dan met zeven man iedereen te woord te staan. Nu is het iets rustiger, maar er wordt nog steeds stevig gebeld. Per dag spreek ik ongeveer vijftig mensen. Als ik werk zit de afwisseling vooral in de telefoon opnemen, pauze nemen, koffie halen en dan weer door. Ik vind het soms moeilijk om te bepalen wanneer ik pauze neem omdat er dan geen patiënten geholpen worden. Die wil ik niet laten wachten.
Wat nu erg leeft bij de mensen die bellen is het nieuws dat de omikronvariant heel mild is. Zij vragen zich af waarom zij een boosterprik moeten halen als zij er toch alleen maar een verkoudheid aan overhouden. Ook krijg ik veel vragen over het het laten vaccineren van kinderen.
Hiervoor werkte ik bij de vaccinatiestraat voor zorgmedewerkers. Toen merkte ik al dat mensen met veel vragen zaten. Die kon ik toen niet allemaal beantwoorden. Ik vind het heel fijn dat dat nu wel kan. Ik heb het gevoel dat ik mensen daardoor echt verder help. Soms kunnen mensen al heel opgelucht zijn als ik ze vertel dat er geen allergie kan opspelen door het vaccin of dat er geen bestanddelen van ei inzitten.’
Puck Scheltens (27)
Achtergrond Adviseur bij de afdeling Strategie & Innovatie in Amsterdam UMC
Functie Projectleider Vaccinatie Twijfeltelefoon
‘Ik was medeverantwoordelijk voor het opzetten van de Vaccinatie Twijfeltelefoon in het Amsterdam UMC. Tegenwoordig zorg ik ervoor dat de studenten kunnen bellen, dat nieuwe medewerkers worden ingewerkt en dat het overleg met de andere UMC’s goed verloopt. Overdag ben ik in de belruimte aanwezig om de studenten te ondersteunen waar nodig.
Naast dat er veel mensen bellen met serieuze medische vragen, bellen er ook wel eens complotdenkers. Het lijkt eerst een normaal gesprek, maar vervolgens beginnen ze met verwijten en wordt het persoonlijk. Dan zeggen ze bijvoorbeeld: ‘Ik heb je naam gehoord, ik ga opzoeken waar je woont’, of: ‘Je bent verantwoordelijk voor de menselijke genocide.’ Zulk soort belletjes kregen we vooral in het begin, nu minder. De studenten voelen zich gelukkig veel zelfzekerder dan eerst om dan het gesprek af te kappen. Er staan namelijk genoeg mensen in de wachtrij die wel gewoon een normaal gesprek willen voeren.
Wij houden per dag bij welke vragen er gesteld worden. Die categoriseren we en worden opgeslagen in een groot document. Aangezien er vijf UMC’s verbonden zijn aan de Twijfeltelefoon – Nijmegen, Maastricht, Utrecht, Rotterdam en Amsterdam, bespreken wij deze vragen met elkaar. Hierdoor kunnen we studenten goed voorbereiden op wat voor antwoorden ze kunnen geven.’
Annelot Muntinga (22)
Achtergrond Student Technical Medicine
Functie Medewerker Vaccinatie Twijfeltelefoon
‘Tegenwoordig is er zoveel nieuws over corona dat sommige mensen door de bomen het bos niet meer zien. Dus toen toen ik werd benaderd door een medisch uitzendbureau met de vraag of ik voor de Vaccinatie Twijfeltelefoon wilde werken, leek het me goed om daar aan bij te dragen. Hoe druk het is, hangt af van het nieuws: als er net een persconferentie is geweest, wordt er die week veel gebeld. Het is hard werken, maar ik vind het heel waardevol en ik leer ervan. Ik heb het gevoel dat ik mensen wat teruggeef en dat ze er echt wat aan hebben.
Het is niet de insteek van het gesprek om op te dragen dat ze zich moeten laten vaccineren: dat vertel ik dan ook aan elke beller. Ik geef de mensen die bellen altijd medische informatie. Wat ik het leukste vind is dat geen enkel telefoongesprek hetzelfde is. Het zijn steeds verschillende casussen van mensen met verschillende leeftijden.
Hoe lang ik met mensen bel, is erg afhankelijk van het gesprek. Ik vind het erg belangrijk dat ik geen telefoontjes afraffel. Als mensen aan het einde van het gesprek nog steeds twijfels hebben of niet begrijpen wat ik heb gezegd, begin ik gewoon opnieuw. Ik neem zo lang als nodig is.’
De Vaccinatie Twijfeltelefoon
- De Vaccinatie Twijfeltelefoon is een initiatief van het Erasmus MC en ging in november 2021 van start. Binnen een paar weken sloten vijf andere MC’s zich aan: Utrecht, Amsterdam, Radboud en Maastricht.
- De UMC’s bemannen de Twijfeltelefoon elk één dag per week – op maandag is Amsterdam aan de beurt.
- Elke dag bellen er zo’n 600 mensen naar de Twijfeltelefoon.